Klasyfikacja podstawowa
Metka substancji
Wygląd
hyperreal.info
Tripraporty na NeuroGroove: http://neurogroove.info/tagi/natura/muchomor-czerwony
Dyskusja na forum Talk: https://hyperreal.info/talk/amanita-muscaria-watek-ogolny-t10048.html
Inne nazwy substancji
amanita, fly agaric, muchar czerwony, muchomor pospolity
Odmiany nazwy substancji
Muchomora czerwonego, Muchomorem czerwonym, Muchomorze czerwonym, Muchomorowi czerwonemu, Muchomorów czerwonych, Muchomorom czerwonym, Muchomorach czerwonych, Muchomorami czerwonymi, amanity, amanitą, amanicie, amanit, amanitami, amanitach, amanitom
Wikipedia
Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/Muchomor_czerwony
Informacje ogólne
Amanita muscaria to psychoaktywny grzyb, który rośnie powszechnie na półkuli północnej. Muchomor czerwony to duży grzyb o białych skrzelach, białych plamach, zwykle czerwony, który jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i powszechnie spotykanych w kulturze popularnej.[potrzebne źródło] Jest znany ze swoich właściwości halucynogennych, które pochodzą z jego głównych składników psychoaktywnych - kwasu ibotenowego i muscimolu. Muscimol jest silnym, selektywnym agonistą receptora GABAA, który wywołuje działanie uspokajające, depresyjne i deliryczne.
Chociaż sklasyfikowany jako trujący, doniesienia o zgonach ludzi w wyniku jego spożycia są niezwykle rzadkie. Po parzeniu - które osłabia jego toksyczność i rozkłada substancje psychoaktywne grzyba - jest spożywany w niektórych częściach Europy, Azji i Ameryki Północnej.
Amanita muscaria była używana jako środek odurzający i enteogen przez ludy Syberii i ma znaczenie religijne w tych kulturach. W zachodniej Syberii stosowanie A. muscaria było ograniczone do szamanów, którzy używali go jako alternatywnej metody osiągania stanu transu. We wschodniej Syberii A. muscaria była używana zarówno przez szamanów, jak i osoby świeckie, i była używana zarówno rekreacyjnie, jak i religijnie.
Opracowania naukowe
Właściwości i oznaczanie substancji o działaniu psychoaktywnym
Autorskie zdjęcia i filmy związane z substancją
Otrzymywanie / pozyskiwanie
Muchomor czerwony jest grzybem występującym na terenie całej Polski. Naturalnie występuje na całej półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego. Nieumyślnie został on rozpowszechniony na półkuli południowej za pośrednictwem transportu siewek sosny, wypierając tym samym rodzime gatunki. Jest to grzyb mikoryzowy, który rośnie w lasach liściastych, iglastych i mieszanych wśród drzew, z którymi wchodzi w symbiozę - sosna, jodła, świerk, dąb, a najczęściej można go spotkać wśród brzóz brodawkowatych. Owocniki mogą pojawiać się od czerwca do listopada, przy czym powszechnie uważa się, że do zastosowań enteogenicznych/rekreacyjnych lepiej nadają się grzyby zebrane w lecie, mające jakoby charakteryzować się korzystniejszym stosunkiem zawartych alkaloidów, przez co miałyby być mniej toksyczne, niż owocniki zbierane jesienią. Być może za efekt ten odpowiadają wysokie temperatury i duża ilość słońca w lecie, co może przyczyniać się do dekarboksylacji części kwasu ibotenowego i jego przechodzenia w muscymol już w czasie wzrostu owocników.
Muchomor czerwony jest pospolity, a jego identyfikacja nie powinna stanowić problemu. Metody przygotowania tego grzyba są różne, a ich wybór jest uzależniony od rezultatu jaki chcemy osiągnąć. Świeże owocniki mają największe stężenie kwasu ibotenowego, ale termin ich przydatności jest bardzo krótki, dlatego się je suszy lub wykonuje ekstrakt wodny. Jeżeli będziemy suszyć muchomora w temperaturze 40°C przez 18.5h, to stężenie kwasu ibotenowego będzie dalej wysokie (~80%), pozostała jego ilość zostanie zdekarboksylowana i stężenie muscymolu wzrośnie około sześciokrotnie. Jeżeli zwiększymy temperaturę suszenia do 80°C i zostawimy na 5.5h, to stężenie kwasu ibotenowego spadnie do ~20%, a ilość muscymolu wzrośnie niemal siedmiokrotnie. Suszenie w temperaturze powyżej 80°C, będzie skutkowało degradacją zarówno kwasu ibotenowego, jak i muscymolu. Owocniki suszymy na wiór i przechowujemy w szczelnym opakowaniu, najlepiej z pochłaniaczem wilgoci.
Zastosowanie
Zastosowanie medyczne
Był dawniej wykorzystywany w Europie i Ameryce Północnej w medycynie ludowej oraz homeopatycznej (wyłącznie jako bardzo rozcieńczony ekstrakt - jeszcze w latach 50. XX wieku rekomendowano go jako lek na drżączkę i niektóre problemy skórne).
Zastosowanie rekreacyjne
Efekty pojawiają się po 30 min. do 2 godz. po spożyciu. Występują wtedy: stan zmieszania, zawroty głowy, zmęczenie, estezja (hiperwrażliwość) wzrokowa i słuchowa, zaburzenia postrzegania przestrzeni i brak poczucia upływu czasu; po spożyciu pewnych środków uspokajających, efekty wzmacniają się(!). Nie odnotowano postaw agresywnych (pomimo hipotezy o spożywaniu muchomora przez Wikingów przed walkami w celu wywołania "szału"). Wspominano o suchości w jamie ustnej i mydrazji (rozszerzeniu źrenic). Po około dwóch godzinach od podania często następuje drzemka z barwnymi snami. Głęboki sen, nastepujący po ok. 8 godzinach jest ostatnim objawem stanu zatrucia. Dolegliwości ze strony układu pokarmowego (wymioty) nie zdarzają się przy każdym zatruciu, dlatego nie można uznać ich za objaw charakterystyczny tegoż stanu.
Inne zastosowania
Bywa używany do trucia much: trzeba go w tym celu zasypać cukrem albo obgotować w mleku, a muchy, które napiją się płynu, padną otumanione. (Muchy należy zebrać i wyrzucić)
Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia
Dawkowanie- Do wywołania efektów psychotropowych, w większości przypadków wystarcza jeden kapelusz, czy szklanka smażonych grzybów. Ze względu na zmienną zwartość substancji aktywnych w grzybach, trudno jest ustalić właściwą dawkę. 1-3 lekko 3-6 w zależności od mocy grzybów średnio/b.mocno
Kapelusze amanity muscarii należy najpierw wysuszyć a najlepiej poddać obróbce termicznej w piekarniku aby kwas ibotenowy, który jest neurotoksyczny został poddany dekarboksylacji i zamienił się w muscymol. Odpowiednia temperatura piekarnika to 70-80max stopni celcjusza.
W suchej masie grzyba znajduję się średnio 0.19% muscymolu czyli na 1g suchej masy muchomora czerwonego przypada 1.9mg psychoaktywnego muscymolu. Pewne źródła podają że dawką psychoaktywną muscymolu jest 10-15mg i działanie owej substancji przypomina działaniem zolpidem i inne leki z grupy tak zwanej z-leków.
Sposób przyjmowania- W formie wywaru, suszone bądź smażone. Praktykowane jest zmielenie suchej masy grzybowej na pył i umieszczanie jej w kapsułki, również owy pył można wsypać łyżeczką do ust i popić wodą.
Zagrożenia- Nie odnotowano uszkodzeń organów wewnętrznych, chociaż związek aktywny zawarty w grzybach może indukować uszkodzenie mózgu in vivo, o czym dalej). Regularna konsumpcja grzybów prawdopodobnie będzie szkodliwa dla zdrowia, pomimo braku wyraźnych następstw (szczegóły - również w dalszej części tekstu). U gryzoni, którym podawano kwas ibotenowy i muscymol (związki aktywne w/w grzybów) wykryto pewne uszkodzenia mózgu.
Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu
Dzięki stereotypowemu postrzeganiu muchomora jako śmiertelnie trującego, nie jest on aż tak popularnym wyborem na tle innych substancji psychoaktywnych, jednakże nadal bardzo łatwo dostępnym. Zakupów on-line można dokonać przebywając właściwie w dowolnym kraju na świecie, często na stronach poświęconych specjalnie Amanitom, ale też pośród reszty asortymentu podobnych sklepów w odpowiedniej kategorii.
Sprzedawcy najczęściej oferują wysuszone kapelusze muchomorów w całości, lub w formie sproszkowanej, rzadziej jako płynne ekstrakty. Ciekawostką jest, że można spotkać również gotowe produkty zawierające je w składzie, takie jak kremy oraz maści do zastosowania kosmetycznego, jak i o potencjale medycznym, na przykład dające ukojenie przy uciążliwych bólach nóg wywołanymi przez żylaki, cieszące się popularnością zwłaszcza w krajach azjatyckich.
Chemia i farmakologia substancji
Muchomor czerwony zawiera dwie substancje psychoaktywne: kwas ibotenowy oraz muscymol. Działanie obu tych substancji jest bardzo podobne, jednak to muscymol jest najbardziej pożądany ze względu na nieprzyjemne skutki uboczne kwasu ibotenowego, takie ja nudności/wymiotowanie, choć sama obecność chityny w ściankach komórkowych grzyba takie objawy powoduje. Stosunek kwasu ibotenowego do muscymolu (IBO:MUS) w świeżych grzybach wynosi ~9:1. Największe stężenie obu tych substancji jest w skórce kapelusza, a najmniejsze w trzonie.
Muchomor czerwony zawiera również muskarynę, ale w znikomej ilości (~0,0002%), dawka śmiertelna wynosi 0,3-0,5g. Przykładowo, w dawce 10g suszonych kapeluszy, muskaryny będzie ~0.002g.
Uzależnienie i sposoby jego leczenia
Brak potencjału uzależniającego.
Status prawny w poszczególnych krajach
Polska
Nie jest sklasyfikowany w żadnej z grup środków psychoaktywnych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Jest legalny.
Australia
Muscimol obecny w amanita muscaria jest uważany za substancję zakazaną z Wykazu 9 w Australii zgodnie z Poisons Standard (październik 2015 r.). Substancja z Wykazu 9 to substancja, która może być nadużywana lub niewłaściwie używana, a jej produkcja, posiadanie, sprzedaż lub używanie jest zabronione przez prawo, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to wymagane do badań medycznych lub naukowych lub do celów analitycznych, dydaktycznych lub szkoleniowych za zgodą władz zdrowotnych Wspólnoty Narodów i / lub stanu lub terytorium.
Holandia
Amanita muscaria i amanita pantherina są nielegalne do kupna, sprzedaży lub posiadania od grudnia 2008 roku. Posiadanie ilości większych niż 0,5 g suszu lub 5 g świeżej amanity prowadzi do postawienia zarzutów karnych.
Anglia
Produkcja, dostawa lub import tego narkotyku są nielegalne na mocy ustawy o substancjach psychoaktywnych, która weszła w życie 26 maja 2016 roku.
Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym
Jednymi z najważniejszych przedstawień literackich tego grzyba są książki G. Wassona - dwutomowa "Mushrooms, Russia and History" napisana z jego żoną Walentyną Pawłowną Wasson oraz "SOMA - Divine Mushroom of Immortality". Wasson stworzył tam teorię próbującą rozwikłać jedną z dwóch największych psychodelicznych zagadek świata - zagadkę tożsamości świętej indyjskiej Somy - według której ową Somą jest grzyb Amanita Muscaria.
Potocznie gatunek ten uznawany jest za silnie trujący.
Istnieje przekonanie, że muchomor ten będący świętym narkotykiem syberyjskiego szamanizmu oraz folklor szamański wokół niego miał wielki wpływ na postać św. Mikołaja.