Psylocybina: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Dodanie historii i ciekawostek naukowych na temat psylocybiny. |
|||
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
== Informacje ogólne == | == Informacje ogólne == | ||
Psylocybina, [[4-PO-DMT]] – organiczny związek chemiczny z grupy tryptamin, alkaloid o właściwościach psychodelicznych występujący naturalnie w setkach gatunków grzybów psylocybinowych, m.in. w Psilocybe cubensis i Psilocybe semilanceata. Psylocybina obok LSD jest najbardziej popularnym i najczęściej używanym psychodelikiem. Historia zażywania grzybów psylocybinowych sięga czterech tysięcy lat wstecz, obecnie popularnie znane są one jako halucynogenne lub magiczne grzyby. Psylocybina powoduje głębokie doznania psychodeliczne, transcendentne, mistyczne, medytacyjne, często także religijne. | '''Psylocybina''', [[4-PO-DMT]] – organiczny związek chemiczny z grupy tryptamin, alkaloid o właściwościach psychodelicznych występujący naturalnie w setkach gatunków grzybów psylocybinowych, m.in. w Psilocybe cubensis i Psilocybe semilanceata. Psylocybina obok LSD jest najbardziej popularnym i najczęściej używanym psychodelikiem. Historia zażywania grzybów psylocybinowych sięga czterech tysięcy lat wstecz, obecnie popularnie znane są one jako halucynogenne lub magiczne grzyby. Psylocybina powoduje głębokie doznania psychodeliczne, transcendentne, mistyczne, medytacyjne, często także religijne. | ||
Obecnie w większości krajów wpisana została na listę nielegalnych środków psychoaktywnych. | Obecnie w większości krajów wpisana została na listę nielegalnych środków psychoaktywnych. | ||
Substancja ta została opisana po raz pierwszy w latach 60. XX wieku przez Alberta Hofmanna. | Substancja ta została opisana po raz pierwszy w latach 60. XX wieku przez Alberta Hofmanna. | ||
{{info|Źródło - Psychonautwiki.org|alert-info}} | |||
=== Opracowania naukowe === | === Opracowania naukowe === | ||
| Linia 117: | Linia 119: | ||
== Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym == | == Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym == | ||
Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że grzyby psylocybinowe były używane przez ludzi w ceremoniach religijnych od tysięcy lat. W Mezoameryce były one spożywane podczas rytualnych ceremonii od 3000 lat. | |||
Na przykład malowidła ścienne datowane na 9000–7000 r. p.n.e., znalezione na Saharze w południowo-wschodniej Algierii, przedstawiają rogate istoty ubrane jak tancerze, trzymające przedmioty przypominające grzyby. 6000-letnie piktogramy odkryte w pobliżu hiszpańskiego miasta Villar del Humo przedstawiają kilka grzybów, które wstępnie zidentyfikowano jako Psilocybe hispanica, halucynogenny gatunek występujący w tym regionie. | |||
Niektórzy uczeni interpretują artefakty archeologiczne z Meksyku jako dowód rytualnego i ceremonialnego wykorzystania grzybów psylocybinowych w kulturach Majów i Azteków w Mezoameryce. W języku Nahuatl, języku Azteków, grzyby nazywano teonanácatl, czyli „ciałem Boga”. | |||
Po przybyciu hiszpańskich odkrywców do Nowego Świata w XVI wieku kronikarze opisywali używanie grzybów przez tubylców do celów ceremonialnych i religijnych. Relacje opisują spożywanie grzybów podczas uroczystości związanych z wstąpieniem na tron cesarzy i świętowaniem udanych podróży handlowych kupców. | |||
Po pokonaniu Azteków Hiszpanie zakazali tradycyjnych praktyk religijnych i rytuałów, które uważali za „pogańskie bałwochwalstwo”, w tym ceremonialnego używania grzybów. Przez następne 400 lat Indianie z Mezoameryki ukrywali przed hiszpańskimi władzami fakt używania enteogenów. | |||
Amerykański bankier i początkujący etnomykolog R. Gordon Wasson badał rytualne stosowanie grzybów psychoaktywnych przez rdzennych mieszkańców wioski Mazatec w Meksyku. W 1957 roku Wasson opisał psychodeliczne wizje, których doświadczył podczas tych rytuałów, w artykule „Seeking the Magic Mushroom” („W poszukiwaniu magicznego grzyba”) opublikowanym w magazynie Life. W tym samym roku towarzyszył im w kolejnej wyprawie francuski mikolog Roger Heim, który zidentyfikował kilka grzybów jako gatunki z rodzaju Psilocybe. | |||
Heim hodował grzyby we Francji i wysłał próbki do analizy do Alberta Hofmanna, chemika zatrudnionego przez szwajcarską firmę farmaceutyczną Sandoz (obecnie Novartis). Hofmann, który w 1938 roku stworzył LSD, kierował grupą badawczą, która wyizolowała i zidentyfikowała związki psychoaktywne z Psilocybe mexicana. | |||
Albert i jego współpracownicy zsyntetyzowali później szereg związków chemicznie spokrewnionych z naturalnie występującą psilocybiną, aby sprawdzić, jak zmiany strukturalne wpływają na psychoaktywność. Należały do nich 4-HO-DET i 4-AcO-DMT. Firma Sandoz wprowadziła na rynek i sprzedawała czystą psilocybinę pod nazwą „Indocybin” lekarzom na całym świecie, nie odnotowując żadnych poważnych powikłań. | |||
Na początku lat 60. XX wieku Uniwersytet Harvarda stał się poligonem doświadczalnym dla psilocybiny dzięki staraniom Timothy'ego Leary'ego i jego współpracowników, Ralpha Metznera i Richarda Alperta, w ramach projektu znanego jako Harvard Psilocybin Project. Leary uzyskał syntetyczną psilocybinę od Hofmanna za pośrednictwem firmy Sandoz. Niektóre badania, takie jak Concord Prison Experiment, wykazały obiecujące wyniki dotyczące przydatności psilocybiny w psychiatrii klinicznej. | |||
Gorliwe poparcie Leary'ego i Alperta dla powszechnego stosowania halucynogenów doprowadziło do głośnego zwolnienia z Harvardu. W odpowiedzi na obawy dotyczące wzrostu nieuprawnionego stosowania substancji psychodelicznych przez ogół społeczeństwa, substancje psychodeliczne, takie jak psilocybina, zaczęły być negatywnie przedstawiane w mediach i podlegały coraz bardziej restrykcyjnym przepisom. | |||
W Stanach Zjednoczonych w 1966 roku uchwalono przepisy zakazujące produkcji, handlu i spożywania substancji halucynogennych. W tym samym roku firma Sandoz zaprzestała produkcji LSD i psilocybiny. Dalsza reakcja przeciwko stosowaniu LSD spowodowała, że w 1970 roku psilocybina została zaliczona do kategorii substancji nielegalnych klasy I. Późniejsze ograniczenia dotyczące stosowania tych substancji w badaniach na ludziach utrudniły pozyskiwanie funduszy na takie projekty, a naukowcy zajmujący się lekami psychodelicznymi stanęli w obliczu „marginalizacji zawodowej”. | |||
W 1976 roku ukazała się książka „Psilocybin Magic Mushroom Grower's Guide” autorstwa Terence'a McKenny. | |||
W 1978 roku Paul Stamets opublikował książkę „Psilocybe Mushrooms & Their Allies” (Grzyby z rodzaju Psilocybe i ich spokrewnione gatunki). | |||
W latach 90. badania nad substancjami psychodelicznymi stopniowo zaczęły zyskiwać na popularności, szczególnie w Europie. Postępy w neurobiologii i dostępność technik obrazowania mózgu stały się powodem do wykorzystania substancji takich jak psilocybina do badania „neurologicznych podstaw powstawania objawów psychotycznych, w tym zaburzeń ego i halucynacji”. | |||
Ostatnie badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych przyciągnęły uwagę popularnej prasy i sprawiły, że psilocybina ponownie stała się modna. | |||
Ważnym wydarzeniem z psylocybiną w tle jest przekazanie pigułek z czystą psylocybiną przez A. Hofmanna słynnej mazateckiej curanderze Marii Sabinie. Przeprowadziła ona wtedy ceremonię grzybową - veladę z jej użyciem. Z początku bardzo sceptyczna wobec ich działania, lecz później stwierdziła że pigułki owe zawierają tego samego boga, co grzyby. Była też bardzo wdzięczna, ponieważ odtąd mogła pomagać ludziom również poza sezonem. | Ważnym wydarzeniem z psylocybiną w tle jest przekazanie pigułek z czystą psylocybiną przez A. Hofmanna słynnej mazateckiej curanderze Marii Sabinie. Przeprowadziła ona wtedy ceremonię grzybową - veladę z jej użyciem. Z początku bardzo sceptyczna wobec ich działania, lecz później stwierdziła że pigułki owe zawierają tego samego boga, co grzyby. Była też bardzo wdzięczna, ponieważ odtąd mogła pomagać ludziom również poza sezonem. | ||
Połączenie grzybów z MDMA znane jest jako hippie-flipping. | |||
=== Badania === | |||
'''Neurogeneza''' | |||
Niska dawka (0,1 mg/kg) psilocybiny spowodowała tendencję do zwiększonej neurogenezy w hipokampie myszy 2 tygodnie po jej podaniu, podczas gdy wysoka dawka (1 mg/kg) znacznie zmniejszyła neurogenezę. Wyniki te sugerują, że wpływ psilocybiny na neurogenezę jest zależny od dawki i czasu. | |||
'''Psychoplastogen''' | |||
Psilocybina jest psychoplastogenem, czyli związkiem zdolnym do promowania szybkiej i trwałej neuroplastyczności. | |||
Aktualna wersja na dzień 10:04, 20 sie 2025
Klasyfikacja podstawowa
Metka substancji
hyperreal.info
Tripraporty na NeuroGroove: http://neurogroove.info/tagi/chemia/Inne
Dyskusja na forum Talk: https://hyperreal.info/talk/topic34183.html
Wzór chemiczny
Inne nazwy substancji
4-PO-DMT, diwodorofosforan 3-(2-dimetyloaminoetylo)-4-indolilu, 4-fosforyloksy-N,N-dimetylotryptamina
Odmiany nazwy substancji
psylocybiny, psylocybiną, psylocybinę, psylocybinie
Wikipedia
Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/psylocybina
Informacje ogólne
Psylocybina, 4-PO-DMT – organiczny związek chemiczny z grupy tryptamin, alkaloid o właściwościach psychodelicznych występujący naturalnie w setkach gatunków grzybów psylocybinowych, m.in. w Psilocybe cubensis i Psilocybe semilanceata. Psylocybina obok LSD jest najbardziej popularnym i najczęściej używanym psychodelikiem. Historia zażywania grzybów psylocybinowych sięga czterech tysięcy lat wstecz, obecnie popularnie znane są one jako halucynogenne lub magiczne grzyby. Psylocybina powoduje głębokie doznania psychodeliczne, transcendentne, mistyczne, medytacyjne, często także religijne.
Obecnie w większości krajów wpisana została na listę nielegalnych środków psychoaktywnych.
Substancja ta została opisana po raz pierwszy w latach 60. XX wieku przez Alberta Hofmanna.
Opracowania naukowe
Wpływ psylocybiny na percepcję wzrokową i orientację przestrzenną – ujęcie neuropsychologiczne [1]
Psylocybina jako alternatywny lek dla osób cierpiących na depresję [2]
Zatrucia psylocyną i jej pochodnymi [3]
Psylocybina – ogólnodostępny psychodysleptyk [4]
Autorskie zdjęcia i filmy związane z substancją
Otrzymywanie / pozyskiwanie
Zastosowanie
Zastosowanie medyczne
Badanie dr. Francisco Moreno i dr. Chrisa Vieganda z Uniwersytetu Stanu Arizona w Tucson sponsorowane przez Instytut Badawczy Hefftera wykazało dużą skuteczność psylocybiny na przewlekłe zaburzenia obsesyjno-konwulsyjne (ZOK).
Inne badanie dr. Charlesa Groba wykazało wielką skuteczność psylocybiny w pomocy umierającym pacjentom chorym na raka w łagodzeniu lęków i bólów z tym związanych.
MAPS sponsoruje badania dotyczące leczenia klasterowych bólów głowy za pomocą psylocybiny i LSD.
Zastosowanie rekreacyjne
Inne zastosowania
Istnieje projekt badawczy dotyczący wpływu psylocybiny na obuoczną inwersję głębii, rywalizację obuoczną, neuropsychologię i synestezję.
Jest też projekt nadzorowany przez dr. Franka Vollenweidera z Uniwersytetu w Zurychu dotyczący podstawowych parametrów fizjologicznych i strategii dotyczącej przetwarzania informacji.
Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia
Dawkowanie oralnie podanej czystej psylocybiny wg. Erowid
Działanie odczuwalne: 3 - 4 mg
Lekko: 4 - 8 mg
Średnio: 6 - 20 mg
Mocno: 20 - 40 mg
Bardzo mocno: ponad 35 mg
Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu
Chemia i farmakologia substancji
Psylocybina chemicznie rzecz biorąc to 4-fosforylo-N, N-dimetylotryptamina.
Farmakologia:
Wejście: 15 - 20 minut (gdy trzymana jest w ustach) lub 30 - 60 minut (po połknięciu w kapsułce)
Szczyt działania: 90 - 180 minut
Czas działania: 2 - 6 godzin
Typowe postefekty: 8 godzin
Krótko mówiąc jej efekty są takie jak w przypadku innych klasycznych enteogenów. Jedną z bardziej oryginalnych reakcji na tą substancję jest ziewanie - zjawisko powiązane z serotoniną, które rzadziej jest raportowane przy np. LSD. Bardzo często opisywana jako cieplejsza i subtelniejsza niż LSD. W sferach skupionych wokół tria z Harvardu często określano ją jako "poznaj-siebie-milutką-psylocybinę", która bardziej sprzyja poczuciu kosmicznego partnerstwa wewnątrz struktury uczestników sesji. Należy zastrzec, że dużą rolę odgrywa tu indywidualna wrażliwość.
Oczywiście jej farmakologia zależy od nastawienia i otoczenia - dwóch głównych determinant doświadczenia psychodelicznego.
Uzależnienie i sposoby jego leczenia
Psylocybina absolutnie nie powoduje uzależnienia fizycznego ani psychicznego, więc nie ma też mowy o żadnym jego leczeniu.
Status prawny w poszczególnych krajach
Polska
W RP ma status substancji psychotropowej grupy I-P czyli substancji o braku zastosowań medycznych i o dużym potencjale nadużywania, które są wyłączone z obrotu farmaceutycznego i mogą być używane jedynie w celu prowadzenia badań naukowych.
Wielka Brytania
W Wielkiej Brytanii jest również substancją totalnie nielegalną i ma tam status narkotyku klasy A (class A).
USA
W Stanach Zjednoczonych jest umiejscowiona w spisie Schedule I czyli spisie szczególnie niebezpiecznych substancji narkotycznych.
Od 2019 roku, dzięki ruchom społecznym aktywnie działającym w Stanach, kolejne regiony dekryminalizują posiadanie psylocybiny. W maju 2019 Denver, Colorado stało się pierwszym miastem, które dekryminalizowało psylocybinę. Miasta Oakland oraz Santa Cruz, California rownież zdekryminalizowały posiadanie odpowiednio w czerwcu 2019 oraz styczniu 2020. Washington DC podążyło tym śladem w październiku 2020, jak również Somerville i Cambridge Massachusetts w styczniu 2020.
Holandia
Zażywanie jej jest tam nielegalne. Choć istnieje wyjątek, gdy spożywa się ją w postaci trufli czyli stwardniałej grzybni dostępnych w smartshopach. Trufle te są z odmian P. mexicana, P. atlantis i P. tampanensis.
Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym
Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że grzyby psylocybinowe były używane przez ludzi w ceremoniach religijnych od tysięcy lat. W Mezoameryce były one spożywane podczas rytualnych ceremonii od 3000 lat.
Na przykład malowidła ścienne datowane na 9000–7000 r. p.n.e., znalezione na Saharze w południowo-wschodniej Algierii, przedstawiają rogate istoty ubrane jak tancerze, trzymające przedmioty przypominające grzyby. 6000-letnie piktogramy odkryte w pobliżu hiszpańskiego miasta Villar del Humo przedstawiają kilka grzybów, które wstępnie zidentyfikowano jako Psilocybe hispanica, halucynogenny gatunek występujący w tym regionie.
Niektórzy uczeni interpretują artefakty archeologiczne z Meksyku jako dowód rytualnego i ceremonialnego wykorzystania grzybów psylocybinowych w kulturach Majów i Azteków w Mezoameryce. W języku Nahuatl, języku Azteków, grzyby nazywano teonanácatl, czyli „ciałem Boga”.
Po przybyciu hiszpańskich odkrywców do Nowego Świata w XVI wieku kronikarze opisywali używanie grzybów przez tubylców do celów ceremonialnych i religijnych. Relacje opisują spożywanie grzybów podczas uroczystości związanych z wstąpieniem na tron cesarzy i świętowaniem udanych podróży handlowych kupców.
Po pokonaniu Azteków Hiszpanie zakazali tradycyjnych praktyk religijnych i rytuałów, które uważali za „pogańskie bałwochwalstwo”, w tym ceremonialnego używania grzybów. Przez następne 400 lat Indianie z Mezoameryki ukrywali przed hiszpańskimi władzami fakt używania enteogenów.
Amerykański bankier i początkujący etnomykolog R. Gordon Wasson badał rytualne stosowanie grzybów psychoaktywnych przez rdzennych mieszkańców wioski Mazatec w Meksyku. W 1957 roku Wasson opisał psychodeliczne wizje, których doświadczył podczas tych rytuałów, w artykule „Seeking the Magic Mushroom” („W poszukiwaniu magicznego grzyba”) opublikowanym w magazynie Life. W tym samym roku towarzyszył im w kolejnej wyprawie francuski mikolog Roger Heim, który zidentyfikował kilka grzybów jako gatunki z rodzaju Psilocybe.
Heim hodował grzyby we Francji i wysłał próbki do analizy do Alberta Hofmanna, chemika zatrudnionego przez szwajcarską firmę farmaceutyczną Sandoz (obecnie Novartis). Hofmann, który w 1938 roku stworzył LSD, kierował grupą badawczą, która wyizolowała i zidentyfikowała związki psychoaktywne z Psilocybe mexicana.
Albert i jego współpracownicy zsyntetyzowali później szereg związków chemicznie spokrewnionych z naturalnie występującą psilocybiną, aby sprawdzić, jak zmiany strukturalne wpływają na psychoaktywność. Należały do nich 4-HO-DET i 4-AcO-DMT. Firma Sandoz wprowadziła na rynek i sprzedawała czystą psilocybinę pod nazwą „Indocybin” lekarzom na całym świecie, nie odnotowując żadnych poważnych powikłań.
Na początku lat 60. XX wieku Uniwersytet Harvarda stał się poligonem doświadczalnym dla psilocybiny dzięki staraniom Timothy'ego Leary'ego i jego współpracowników, Ralpha Metznera i Richarda Alperta, w ramach projektu znanego jako Harvard Psilocybin Project. Leary uzyskał syntetyczną psilocybinę od Hofmanna za pośrednictwem firmy Sandoz. Niektóre badania, takie jak Concord Prison Experiment, wykazały obiecujące wyniki dotyczące przydatności psilocybiny w psychiatrii klinicznej.
Gorliwe poparcie Leary'ego i Alperta dla powszechnego stosowania halucynogenów doprowadziło do głośnego zwolnienia z Harvardu. W odpowiedzi na obawy dotyczące wzrostu nieuprawnionego stosowania substancji psychodelicznych przez ogół społeczeństwa, substancje psychodeliczne, takie jak psilocybina, zaczęły być negatywnie przedstawiane w mediach i podlegały coraz bardziej restrykcyjnym przepisom.
W Stanach Zjednoczonych w 1966 roku uchwalono przepisy zakazujące produkcji, handlu i spożywania substancji halucynogennych. W tym samym roku firma Sandoz zaprzestała produkcji LSD i psilocybiny. Dalsza reakcja przeciwko stosowaniu LSD spowodowała, że w 1970 roku psilocybina została zaliczona do kategorii substancji nielegalnych klasy I. Późniejsze ograniczenia dotyczące stosowania tych substancji w badaniach na ludziach utrudniły pozyskiwanie funduszy na takie projekty, a naukowcy zajmujący się lekami psychodelicznymi stanęli w obliczu „marginalizacji zawodowej”.
W 1976 roku ukazała się książka „Psilocybin Magic Mushroom Grower's Guide” autorstwa Terence'a McKenny.
W 1978 roku Paul Stamets opublikował książkę „Psilocybe Mushrooms & Their Allies” (Grzyby z rodzaju Psilocybe i ich spokrewnione gatunki).
W latach 90. badania nad substancjami psychodelicznymi stopniowo zaczęły zyskiwać na popularności, szczególnie w Europie. Postępy w neurobiologii i dostępność technik obrazowania mózgu stały się powodem do wykorzystania substancji takich jak psilocybina do badania „neurologicznych podstaw powstawania objawów psychotycznych, w tym zaburzeń ego i halucynacji”.
Ostatnie badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych przyciągnęły uwagę popularnej prasy i sprawiły, że psilocybina ponownie stała się modna.
Ważnym wydarzeniem z psylocybiną w tle jest przekazanie pigułek z czystą psylocybiną przez A. Hofmanna słynnej mazateckiej curanderze Marii Sabinie. Przeprowadziła ona wtedy ceremonię grzybową - veladę z jej użyciem. Z początku bardzo sceptyczna wobec ich działania, lecz później stwierdziła że pigułki owe zawierają tego samego boga, co grzyby. Była też bardzo wdzięczna, ponieważ odtąd mogła pomagać ludziom również poza sezonem.
Połączenie grzybów z MDMA znane jest jako hippie-flipping.
Badania
Neurogeneza
Niska dawka (0,1 mg/kg) psilocybiny spowodowała tendencję do zwiększonej neurogenezy w hipokampie myszy 2 tygodnie po jej podaniu, podczas gdy wysoka dawka (1 mg/kg) znacznie zmniejszyła neurogenezę. Wyniki te sugerują, że wpływ psilocybiny na neurogenezę jest zależny od dawki i czasu.
Psychoplastogen
Psilocybina jest psychoplastogenem, czyli związkiem zdolnym do promowania szybkiej i trwałej neuroplastyczności.