Pejotl: Różnice pomiędzy wersjami

Z Narkopedia
Skocz do:nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Skeletron (dyskusja | edycje)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 15: Linia 15:
Nazwa "pejotl" wywodzi się z języka nahuatl, w którym ma oznaczać coś "migoczącego/połyskującego". Popularnie używane warianty pisowni to pejotl, peyotl i peyot. Polska nazwa to Jazgrza Williamsa, echinokaktus Williamsa bądź jeżowiec Williamsa. Jeszcze w latach 20. XX wieku w wyniku nieznajomości poszczególnych faz rozwojowych rośliny brano je za różne gatunki, stąd też funkcjonowało wiele nazw, takich jak ''Anhalonium lewinii'', ''Anhalonium williamisii'',''Echinocactus williamsii'', ''Lophophora lewinii, Mammiliaria williamsii'' i inne.
Nazwa "pejotl" wywodzi się z języka nahuatl, w którym ma oznaczać coś "migoczącego/połyskującego". Popularnie używane warianty pisowni to pejotl, peyotl i peyot. Polska nazwa to Jazgrza Williamsa, echinokaktus Williamsa bądź jeżowiec Williamsa. Jeszcze w latach 20. XX wieku w wyniku nieznajomości poszczególnych faz rozwojowych rośliny brano je za różne gatunki, stąd też funkcjonowało wiele nazw, takich jak ''Anhalonium lewinii'', ''Anhalonium williamisii'',''Echinocactus williamsii'', ''Lophophora lewinii, Mammiliaria williamsii'' i inne.


Inną błędną identyfikacją funkcjonujacą przez długi czas było utożsamiania peyotlu z ''meskalową fasolką'', która okazała się ziarnami Sophora secundiflora. Pejotl kojarzono także przez pewien czas z azteckim teonannacatl, nim zostało dowiedzione, że w tym wypadku chodzi o psychoaktywne grzyby. Do tego zamieszania przyczynili się znacznie hiszpańscy kronikarze, którzy opisując zwyczaje Indian posługiwali się określeniem ''peyot'' w wielu, przeważnie błędnych kontekstach oraz fakt sprzedawania na meksykańskich targach pod nazwą ''peyot'' najróżniejszych towarów. Pejotl nie ma także nic wspólnego z meskalem, napojem alkoholowym wytwarzanym z agawy — jest to kolejny przykład tego, że niemal każdą substancję psychoaktywną używaną przez meksykańskich Indian utożsamiano w którymś momencie z półlegendarnym peyotlem.
Inną błędną identyfikacją funkcjonującą przez długi czas było utożsamiania peyotlu z ''meskalową fasolką'', która okazała się ziarnami ''Sophora secundiflora''. Pejotl kojarzono także przez pewien czas z azteckim ''teonannacatl'', nim zostało dowiedzione, że w tym wypadku chodzi o psychoaktywne grzyby. Do tego zamieszania przyczynili się znacznie hiszpańscy kronikarze, którzy opisując zwyczaje Indian posługiwali się określeniem ''peyot'' w wielu, przeważnie błędnych kontekstach oraz fakt sprzedawania na tradycyjnych meksykańskich targach pod nazwą ''peyot'' najróżniejszych towarów. Pejotl nie ma także nic wspólnego z meskalem, napojem alkoholowym wytwarzanym z agawy — jest to kolejny przykład tego, że niemal każdą substancję psychoaktywną używaną przez meksykańskich Indian utożsamiano w którymś momencie z półlegendarnym peyotlem.
 
Psychoaktywność pejotlu wynika z zawartości w nim licznym alkaloidów, z których najważniejszym jest meskalina, inne zaś to m.in. anhalina, anhalamina, anhalonidyna, lofoforyna, pellotyna, anhalidyna czy anhalinina. Część tych substancji wyodrębniono jeszcze pod koniec XIX wieku, w latach 20. XX wieku opracowano zaś dla niektórych z nich metody syntezy.
 


=== Opracowania naukowe ===
=== Opracowania naukowe ===
Linia 34: Linia 37:


=== Inne zastosowania ===
=== Inne zastosowania ===
Ze względu na duże znaczenie kulturowe i religijne lophophora jest do dziś bardzo popularna wśród wielu meksykańskich i amerykańskich Indian. W Stanach Zjednoczonych gdzie peyote jest pod ścisłą ochroną, plemiona wykorzystujące tę roślinę do swoich obrzędów mogą ją zrywać właściwie bez przeszkód.  
Ze względu na duże znaczenie kulturowe i religijne pejotl jest dziś szeroko znany i poważany wśród wielu meksykańskich i amerykańskich Indian. W Stanach Zjednoczonych, gdzie peyote jest pod ścisłą ochroną a jego posiadanie i używnaie jest zakazane przez prawo, plemiona wykorzystujące tę roślinę do celów ceremonialnych mogą ją pozyskiwać i posiadać właściwie bez przeszkód, gwarantuje to ''Ustawa o wolności religijnej Indian Amerykańskich''. 
 
Badacze rozróżniają zazwyczaj dwa główne nurty kultu pejotlu: "stary" kult meksykański, datowany na tysiące lat i nowy, zwany czasem "peyotyzmem", reprezentowany przez Indian Ameryki Północnej zamieszkujących USA i Kanadę, a więc żyjących przeważnie na terenach, gdzie pejotl nigdy naturalnie nie występował — początki tego kultu datuje się na XIX wiek, ma on też charakter bardzo synkretyczny, tj, łączący elementy tradycyjnych plemiennych wierzeń i chrześcijaństwa.


Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plenieniach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale! Najsławniejszymi biegaczami byli członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.
W ramach "starego" kultu pejotlu był on wykorzystywany w wieszczeniu, pełnił funkcję integrującą grupę bądź plemię, stanowił magiczna ochronę przed złem — w tym celu nie musiał byc konsumowany, wystarczyło noszenie przy sobie ususzonego kawałka w charakterze amuletu. Poszczególne plemiona podchodziły do pejotlu z różnym nastawieniem, o niektórych wiadomo, że w dużym stopniu się go obawiały, podczas gdy członkowie innych odnosili się do niego z dużą ufnością.
 
W najbardziej znanych obyczajach plemienia Huiczoli (Wixarika) pejotl jest utożsamiany z mającym ogromne znaczenie kultowe jeleniem, toteż musi być "upolowany" z pomocą łuku i strzał. W tym celu Indianie ci pod przewodnictwem maraka'ame odbywają coroczną pielgrzymkę do Wirikuta, świętej ziemi gdzie rośnie pejotl i gdzie — jak wierzą — nawiązują kontakt z bóstwami. Wirikuta objęta jest federalną ochroną jako naturalne miejsce kultu będące częścią meksykańskiego dziedzictwa kulturowego.
 
W USA działa — reprezentujący "nowy" kult - Native American Church (Kościół Tubylczoamerykański), zrzeszający wedle szacunków 250 000 członków. W ramach nabożeństw Koscioła, będących mieszanką wierzeń tradycyjnych i chrześcijaństwa, pejotl przyjmowany jest jako sakrament, uzdrawiający ducha i umożliwiający poznanie woli Boga. NAC jest raczej federacją Kościołów, niż organizacją scentralizowaną, toteż część doktryn i stopnień przesunięcia na osi tradycyjne wierzenia-chrzescijaństwo bywa lokalnie zróżnicowany.
 
Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plemionach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale. Najsławniejszymi biegaczami sąi członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.


== Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia ==
== Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia ==
Pejotl, a konkretnie jego nadziemna, nazywana guzikiem ("button") zielona część, jest zazwyczaj po prostu zjadany, bez żadnej specjalnej obróbki, w postaci świeżej lub ususzonej. Możliwe jest również oczywiście sporządzenie z niego naparu.
'''Dawkowanie świeżego pejotlu''' (wg. wskazówek Erowid)
Lekko: 3 - 6 średnich guzików (waga ok. 50 - 100 g)
Średnio: 6 - 12 średnich guzików (waga ok.100 - 150 g)
Mocno: 8 - 16 średnich guzików (waga ok. 150 - 200 g)
Bardzo mocno: ponad 15 guzików (ponad 200 g)
'''Dawkowanie ususzonego pejotlu''' (wg. wskazówek Erowid)
Lekko: 3 - 6 średnich guzików (waga ok. 10 - 20 g)
Średnio: 6 - 12 średnich guzików (waga ok.20 - 30 g)
Mocno: 8 - 16 średnich guzików (waga ok. 30 - 40 g)
Bardzo mocno: ponad 15 guzików (ponad 40 g)
Jak wynika z powyższego, zazwyczaj ilościowo konsumuje się taką samą liczbę guzików niezależnie od tego, czy materiał jest świeży, czy suchy - w procesie suszenia następuje wprawdzie degradacja części alkaloidów, ale uważa się, że w stopniu pomijalnym. Jak w wypadku każdej substancji lepiej jest kierować się wagą, niż przeliczać na sztuki.
Przyjmuje się, że "średni guzik" to egzemplarz o średnicy przkeraczajacej nieco 2,5 centymentra. W wypadku dużych okazów, kóre moga byc cięte na plasterki, istotna może być reguła, że więcej alkaloidów zawiera górna część. Korzenia nie powinno się konsumować, najlepiej zresztą pozostawić go w podłożu, ponieważ częśc nadziemna może wówczas odrosnąć.
Zawartość alkaloidów między roślinami w różnym wieku i pochodzącymi z różnych stanowisk może się znacząco wahać.


== Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu ==
== Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu ==
Linia 55: Linia 96:


== Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym ==
== Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym ==
Indianie Ameryki Północnej, szczególnie plemiona zamieszkujące obszary Wielkich Równin, wyznają religię zwaną pejotyzmem. Jest to religia synkretyczna, a jej nazwa wywodzi się od słowa peyotl, meksykańskiej nazwy rośliny z rodziny kaktusowatych, której ojczyzną jest północny Meksyk - otrzymuje się z niej używkę, zwaną pejotl. Spożycie tej rośliny wywołuje w pierwszej fazie bóle głowy, nudności, ślinotok, natomiast w drugiej - ożywienie umysłowe, poczucie błogiego nastroju oraz stany halucynacyjne. Miejscowa ludność wykorzystywała ją nie tylko w swoich praktykach religijnych, ale także leczniczych.
Pejotyzm jako religia łącząca znaczną część Indian Ameryki Północnej mógł pojawić się dopiero wówczas, gdy doszło - w następstwie ekspansji napływowej ludności białej - do takich zasadniczych zmian w życiu krajowców, jak porzucenie koczowniczego i przejście do osiadłego trybu życia, przemieszczenie się różnych (nierzadko zantagonizowanych) plemion indiańskich, załamanie się tradycyjnej kultury indiańskiej oraz zaadaptowanie wielu elementów kultury ludności białej, narodzenie się świadomości ponadplemiennej, a także ideologii panindiańskiej.
Proces tych zmian szczególnie intensywnie przebiegał w XIX wieku. Klęska Siuksów pod Wounded Knee w 1890 roku wpłynęła na wzrost liczby zwolenników pejotyzmu, religii, która w swej doktrynie społecznej głosiła konieczność przystosowania się do istniejących warunków oraz koegzystencji z białymi. W końcu XIX i w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku upowszechniła się wśród plemion Wielkich Równin. Do jej najwcześniejszych wyznawców należeli Indianie z plemion: Apaczów Meskalero, Apaczów Lipan, Kiowa, Komanczów i Czejenów. Liczebnemu wzrostowi zwolenników pejotyzmu towarzyszyły próby utworzenia jednolitej organizacji oraz oficjalnego przedstawicielstwa. W 1914 roku powołano w Oklahomie Kościół Pierworodny Indian Oto (podobne przedstawicielstwa utworzyły również inne plemiona). W 1918 roku w El Reno (Oklahoma) doszło do spotkania przedstawicieli gmin wyznaniowych Czejenów, Indian Oto, Kiowa, Osedżów, Komanczów i Apaczów, którzy powołali do istnienia Kościół Amerykański (Native American Church). Kościół ten został oficjalnie uznany przez władze Stanów Zjednoczonych; dzisiaj skupia zdecydowaną większość wyznawców pejotyzmu. Pomimo niechętnego, a niekiedy wręcz wrogiego stosunku białej ludności (jego członkom stawiano między innymi zarzuty kultywowania indiańskiego separatyzmu, praktykowania narkomanii, a nawet składania ofiar z ludzi), poszerzał on nieustannie swoje wpływy.
W doktrynie pejotyzmu widoczne jest łączenie elementów tradycyjnych wierzeń indiańskich z wierzeniami chrześcijańskimi; niektórzy z wyznawców tej religii, na przykład Indianie z plemienia Ute, traktują ją jako indiańską odmianę chrześcijaństwa. W tradycji indiańskiej głęboko zakorzeniona była idea Wielkiego Ducha (Manitu), przenikającego całą rzeczywistość i sprawującego nieustanną kontrolę nad wszystkimi wydarzeniami - tutaj utożsamiany jest on z Bogiem Ojcem, przy czym w wierzeniach jednych plemion przypisywana jest mu rola stwórcy wszechrzeczy, w innych zaś odmawia się mu takich kreacyjnych zdolności. Zapożyczony z wierzeń indiańskich Ptak Wodny oraz Duch Pejotowy przyjmują wiele atrybutów chrześcijańskiego Ducha Świętego; Duch Pejotowy, a także Pejotowa Kobieta utożsamiane bywają z Jezusem. Pejotystyczny panteon bóstw i istot wyposażonych w nadprzyrodzone moce jest bogaty oraz zróżnicowany.
Główną rolę odgrywa w tej religii wiara w niezwykłą moc
peyotlu, rośliny, którą Indianie mieli otrzymać bezpośrednio od Boga w celu ulżenia ich doczesnym niedolom oraz wspomożenia w kontaktach z siłami nadprzyrodzonymi. Roślinie tej przypisywana jest również moc oświecania umysłu ludzkiego i pomagania w realizacji pejotystycznego kodeksu moralnego. Kodeks ten - określany mianem Pejotowej Drogi - ma u podstaw zasadę wszechogarniającej braterskiej miłości, bezwarunkowego opiekowania się rodziną, liczenia tylko na siebie oraz nieużywania alkoholu. Z bardziej szczegółowych wskazań wynika, że człowiek powinien być uczciwy, dobroczynny, łagodny, opanowany, pracowity, gospodarny i oszczędny (ale nie skąpy).
Przemieszanie elementów indiańskiej tradycji z elementami wiary chrześcijańskiej widoczne jest również w sferze pejotystycznej obrzędowości. Pomimo sporego zróżnicowania, ma ona wiele cech wspólnych wszystkim grupom wyznawców. Tak więc uroczystości religijne (nazywane "spotkaniami") zaczynają się zwykle w sobotę wieczorem i trwają do wieczora dnia następnego. Odbywają się one w specjalnie do tego celu przystosowanym namiocie, baraku lub czasami na wolnym powietrzu. W miejscu sakralnym Przywódca uroczystości wcześniej przygotowuje ołtarz - stanowi go kopczyk w kształcie półksiężyca usypany z ziemi, przed którym płonie ognisko. Do przedmiotów rytualnych należą: bęben, wachlarz z piór, grzechotka, laska, z reguły ozdobiona na końcu pękiem piór, gwizdek, a niekiedy również Biblia (kładziona jest na ołtarzu, obok woreczka z plastrami peyotlu).
Biorący udział w uroczystości wprowadzani są przez Przywódcę do świątyni lub na wyznaczony na wolnym powietrzu obszar sakralny i zajmują miejsca w półkolu. W czynnościach obrzędowych Przywódcy pomagają Główny Bębnista, Strażnik Kadzidła Cedrowego oraz Strażnik Ognia. Spożycie peyotlu poprzedzone jest kazaniem Przywódcy, wypaleniem rytualnego papierosa, indywidualnymi i zbiorowymi modlitwami oraz oczyszczeniem ust liściem szałwii.
Po spożyciu pierwszej porcji peyotlu (z reguły nie więcej niż czterech plasterków) następują rytualne śpiewy, w których nierzadko pojawiają się zapożyczenia z pieśni chrześcijańskich - towarzyszy im bicie w bęben oraz dźwięk grzechotki. Około północy zaczyna się tzw. ceremonia wody - jej rytualne picie - powtarzana nad ranem. Następuje kolejne spożycie peyotlu (w trakcie "spotkania" każdy z jego uczestników spożywa od 8 do 40 plasterków) oraz odmówienie kolejnych modlitw. Rano wszyscy uczestniczą we wspólnym śniadaniu, a po południu w obiedzie.

Aktualna wersja na dzień 15:28, 4 sty 2021


Klasyfikacja podstawowa

Metka substancji

Wygląd

Pejotl

Inne nazwy substancji

peyotl, peyote, hikuri

Odmiany nazwy substancji

pejotlu, pejotlem, pejotlowi, peyotlu, peyotlem, peyotlowi


Wikipedia

Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/pejotl

Informacje ogólne

Lophophora williamsii to znany ze swoich właściwości psychoaktywnych gatunek niewielkiego, pozbawionego kolców kaktusa, występującego w naturze na pustyni Chihuahua (zarówno w części meksykańskiej, jak i należącej do USA) oraz w stepach północnego i środkowego Meksyku. Roślina preferuje grunty wapienne i gliniaste, na takich też rośnie najobficiej. Możliwa jest też domowa uprawa tego sukulenta, należy mieć jednak wówczas na uwadze, że rośnie on bardzo powoli, choć i tak z zasady szybciej, niż w naturze. Dość rozpowszechniona jest opinia, że kaktusy hodowane nie dorównują potencjałem psychoaktywnym tym rosnącym dziko, co ma się tyczyć w szczególności osobników szczepionych na innych kaktusach.

Nazwa "pejotl" wywodzi się z języka nahuatl, w którym ma oznaczać coś "migoczącego/połyskującego". Popularnie używane warianty pisowni to pejotl, peyotl i peyot. Polska nazwa to Jazgrza Williamsa, echinokaktus Williamsa bądź jeżowiec Williamsa. Jeszcze w latach 20. XX wieku w wyniku nieznajomości poszczególnych faz rozwojowych rośliny brano je za różne gatunki, stąd też funkcjonowało wiele nazw, takich jak Anhalonium lewinii, Anhalonium williamisii,Echinocactus williamsii, Lophophora lewinii, Mammiliaria williamsii i inne.

Inną błędną identyfikacją funkcjonującą przez długi czas było utożsamiania peyotlu z meskalową fasolką, która okazała się ziarnami Sophora secundiflora. Pejotl kojarzono także przez pewien czas z azteckim teonannacatl, nim zostało dowiedzione, że w tym wypadku chodzi o psychoaktywne grzyby. Do tego zamieszania przyczynili się znacznie hiszpańscy kronikarze, którzy opisując zwyczaje Indian posługiwali się określeniem peyot w wielu, przeważnie błędnych kontekstach oraz fakt sprzedawania na tradycyjnych meksykańskich targach pod nazwą peyot najróżniejszych towarów. Pejotl nie ma także nic wspólnego z meskalem, napojem alkoholowym wytwarzanym z agawy — jest to kolejny przykład tego, że niemal każdą substancję psychoaktywną używaną przez meksykańskich Indian utożsamiano w którymś momencie z półlegendarnym peyotlem.

Psychoaktywność pejotlu wynika z zawartości w nim licznym alkaloidów, z których najważniejszym jest meskalina, inne zaś to m.in. anhalina, anhalamina, anhalonidyna, lofoforyna, pellotyna, anhalidyna czy anhalinina. Część tych substancji wyodrębniono jeszcze pod koniec XIX wieku, w latach 20. XX wieku opracowano zaś dla niektórych z nich metody syntezy.


Opracowania naukowe

Edward F. Anderson- Peyote the Divine Cactus 1996.

Autorskie zdjęcia i filmy związane z substancją

Otrzymywanie / pozyskiwanie

Zastosowanie

Zastosowanie medyczne

Zastosowanie rekreacyjne

Inne zastosowania

Ze względu na duże znaczenie kulturowe i religijne pejotl jest dziś szeroko znany i poważany wśród wielu meksykańskich i amerykańskich Indian. W Stanach Zjednoczonych, gdzie peyote jest pod ścisłą ochroną a jego posiadanie i używnaie jest zakazane przez prawo, plemiona wykorzystujące tę roślinę do celów ceremonialnych mogą ją pozyskiwać i posiadać właściwie bez przeszkód, gwarantuje to Ustawa o wolności religijnej Indian Amerykańskich.

Badacze rozróżniają zazwyczaj dwa główne nurty kultu pejotlu: "stary" kult meksykański, datowany na tysiące lat i nowy, zwany czasem "peyotyzmem", reprezentowany przez Indian Ameryki Północnej zamieszkujących USA i Kanadę, a więc żyjących przeważnie na terenach, gdzie pejotl nigdy naturalnie nie występował — początki tego kultu datuje się na XIX wiek, ma on też charakter bardzo synkretyczny, tj, łączący elementy tradycyjnych plemiennych wierzeń i chrześcijaństwa.

W ramach "starego" kultu pejotlu był on wykorzystywany w wieszczeniu, pełnił funkcję integrującą grupę bądź plemię, stanowił magiczna ochronę przed złem — w tym celu nie musiał byc konsumowany, wystarczyło noszenie przy sobie ususzonego kawałka w charakterze amuletu. Poszczególne plemiona podchodziły do pejotlu z różnym nastawieniem, o niektórych wiadomo, że w dużym stopniu się go obawiały, podczas gdy członkowie innych odnosili się do niego z dużą ufnością.

W najbardziej znanych obyczajach plemienia Huiczoli (Wixarika) pejotl jest utożsamiany z mającym ogromne znaczenie kultowe jeleniem, toteż musi być "upolowany" z pomocą łuku i strzał. W tym celu Indianie ci pod przewodnictwem maraka'ame odbywają coroczną pielgrzymkę do Wirikuta, świętej ziemi gdzie rośnie pejotl i gdzie — jak wierzą — nawiązują kontakt z bóstwami. Wirikuta objęta jest federalną ochroną jako naturalne miejsce kultu będące częścią meksykańskiego dziedzictwa kulturowego.

W USA działa — reprezentujący "nowy" kult - Native American Church (Kościół Tubylczoamerykański), zrzeszający wedle szacunków 250 000 członków. W ramach nabożeństw Koscioła, będących mieszanką wierzeń tradycyjnych i chrześcijaństwa, pejotl przyjmowany jest jako sakrament, uzdrawiający ducha i umożliwiający poznanie woli Boga. NAC jest raczej federacją Kościołów, niż organizacją scentralizowaną, toteż część doktryn i stopnień przesunięcia na osi tradycyjne wierzenia-chrzescijaństwo bywa lokalnie zróżnicowany.

Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plemionach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale. Najsławniejszymi biegaczami sąi członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.

Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia

Pejotl, a konkretnie jego nadziemna, nazywana guzikiem ("button") zielona część, jest zazwyczaj po prostu zjadany, bez żadnej specjalnej obróbki, w postaci świeżej lub ususzonej. Możliwe jest również oczywiście sporządzenie z niego naparu.


Dawkowanie świeżego pejotlu (wg. wskazówek Erowid)

Lekko: 3 - 6 średnich guzików (waga ok. 50 - 100 g)

Średnio: 6 - 12 średnich guzików (waga ok.100 - 150 g)

Mocno: 8 - 16 średnich guzików (waga ok. 150 - 200 g)

Bardzo mocno: ponad 15 guzików (ponad 200 g)


Dawkowanie ususzonego pejotlu (wg. wskazówek Erowid)

Lekko: 3 - 6 średnich guzików (waga ok. 10 - 20 g)

Średnio: 6 - 12 średnich guzików (waga ok.20 - 30 g)

Mocno: 8 - 16 średnich guzików (waga ok. 30 - 40 g)

Bardzo mocno: ponad 15 guzików (ponad 40 g)

Jak wynika z powyższego, zazwyczaj ilościowo konsumuje się taką samą liczbę guzików niezależnie od tego, czy materiał jest świeży, czy suchy - w procesie suszenia następuje wprawdzie degradacja części alkaloidów, ale uważa się, że w stopniu pomijalnym. Jak w wypadku każdej substancji lepiej jest kierować się wagą, niż przeliczać na sztuki.

Przyjmuje się, że "średni guzik" to egzemplarz o średnicy przkeraczajacej nieco 2,5 centymentra. W wypadku dużych okazów, kóre moga byc cięte na plasterki, istotna może być reguła, że więcej alkaloidów zawiera górna część. Korzenia nie powinno się konsumować, najlepiej zresztą pozostawić go w podłożu, ponieważ częśc nadziemna może wówczas odrosnąć.

Zawartość alkaloidów między roślinami w różnym wieku i pochodzącymi z różnych stanowisk może się znacząco wahać.

Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu

Chemia i farmakologia substancji

Uzależnienie i sposoby jego leczenia

Pamiętaj! Hyperreal posiada spis placówek pomocy uzależnionym: https://hyperreal.info/help

Status prawny w poszczególnych krajach

Polska

Pamiętaj! Na forum hyperreala mamy dział poruszający prawne kwestie użytkowania narkotyków: https://hyperreal.info/talk/prawo.html

Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym

Indianie Ameryki Północnej, szczególnie plemiona zamieszkujące obszary Wielkich Równin, wyznają religię zwaną pejotyzmem. Jest to religia synkretyczna, a jej nazwa wywodzi się od słowa peyotl, meksykańskiej nazwy rośliny z rodziny kaktusowatych, której ojczyzną jest północny Meksyk - otrzymuje się z niej używkę, zwaną pejotl. Spożycie tej rośliny wywołuje w pierwszej fazie bóle głowy, nudności, ślinotok, natomiast w drugiej - ożywienie umysłowe, poczucie błogiego nastroju oraz stany halucynacyjne. Miejscowa ludność wykorzystywała ją nie tylko w swoich praktykach religijnych, ale także leczniczych.

Pejotyzm jako religia łącząca znaczną część Indian Ameryki Północnej mógł pojawić się dopiero wówczas, gdy doszło - w następstwie ekspansji napływowej ludności białej - do takich zasadniczych zmian w życiu krajowców, jak porzucenie koczowniczego i przejście do osiadłego trybu życia, przemieszczenie się różnych (nierzadko zantagonizowanych) plemion indiańskich, załamanie się tradycyjnej kultury indiańskiej oraz zaadaptowanie wielu elementów kultury ludności białej, narodzenie się świadomości ponadplemiennej, a także ideologii panindiańskiej.

Proces tych zmian szczególnie intensywnie przebiegał w XIX wieku. Klęska Siuksów pod Wounded Knee w 1890 roku wpłynęła na wzrost liczby zwolenników pejotyzmu, religii, która w swej doktrynie społecznej głosiła konieczność przystosowania się do istniejących warunków oraz koegzystencji z białymi. W końcu XIX i w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku upowszechniła się wśród plemion Wielkich Równin. Do jej najwcześniejszych wyznawców należeli Indianie z plemion: Apaczów Meskalero, Apaczów Lipan, Kiowa, Komanczów i Czejenów. Liczebnemu wzrostowi zwolenników pejotyzmu towarzyszyły próby utworzenia jednolitej organizacji oraz oficjalnego przedstawicielstwa. W 1914 roku powołano w Oklahomie Kościół Pierworodny Indian Oto (podobne przedstawicielstwa utworzyły również inne plemiona). W 1918 roku w El Reno (Oklahoma) doszło do spotkania przedstawicieli gmin wyznaniowych Czejenów, Indian Oto, Kiowa, Osedżów, Komanczów i Apaczów, którzy powołali do istnienia Kościół Amerykański (Native American Church). Kościół ten został oficjalnie uznany przez władze Stanów Zjednoczonych; dzisiaj skupia zdecydowaną większość wyznawców pejotyzmu. Pomimo niechętnego, a niekiedy wręcz wrogiego stosunku białej ludności (jego członkom stawiano między innymi zarzuty kultywowania indiańskiego separatyzmu, praktykowania narkomanii, a nawet składania ofiar z ludzi), poszerzał on nieustannie swoje wpływy.

W doktrynie pejotyzmu widoczne jest łączenie elementów tradycyjnych wierzeń indiańskich z wierzeniami chrześcijańskimi; niektórzy z wyznawców tej religii, na przykład Indianie z plemienia Ute, traktują ją jako indiańską odmianę chrześcijaństwa. W tradycji indiańskiej głęboko zakorzeniona była idea Wielkiego Ducha (Manitu), przenikającego całą rzeczywistość i sprawującego nieustanną kontrolę nad wszystkimi wydarzeniami - tutaj utożsamiany jest on z Bogiem Ojcem, przy czym w wierzeniach jednych plemion przypisywana jest mu rola stwórcy wszechrzeczy, w innych zaś odmawia się mu takich kreacyjnych zdolności. Zapożyczony z wierzeń indiańskich Ptak Wodny oraz Duch Pejotowy przyjmują wiele atrybutów chrześcijańskiego Ducha Świętego; Duch Pejotowy, a także Pejotowa Kobieta utożsamiane bywają z Jezusem. Pejotystyczny panteon bóstw i istot wyposażonych w nadprzyrodzone moce jest bogaty oraz zróżnicowany.

Główną rolę odgrywa w tej religii wiara w niezwykłą moc peyotlu, rośliny, którą Indianie mieli otrzymać bezpośrednio od Boga w celu ulżenia ich doczesnym niedolom oraz wspomożenia w kontaktach z siłami nadprzyrodzonymi. Roślinie tej przypisywana jest również moc oświecania umysłu ludzkiego i pomagania w realizacji pejotystycznego kodeksu moralnego. Kodeks ten - określany mianem Pejotowej Drogi - ma u podstaw zasadę wszechogarniającej braterskiej miłości, bezwarunkowego opiekowania się rodziną, liczenia tylko na siebie oraz nieużywania alkoholu. Z bardziej szczegółowych wskazań wynika, że człowiek powinien być uczciwy, dobroczynny, łagodny, opanowany, pracowity, gospodarny i oszczędny (ale nie skąpy).

Przemieszanie elementów indiańskiej tradycji z elementami wiary chrześcijańskiej widoczne jest również w sferze pejotystycznej obrzędowości. Pomimo sporego zróżnicowania, ma ona wiele cech wspólnych wszystkim grupom wyznawców. Tak więc uroczystości religijne (nazywane "spotkaniami") zaczynają się zwykle w sobotę wieczorem i trwają do wieczora dnia następnego. Odbywają się one w specjalnie do tego celu przystosowanym namiocie, baraku lub czasami na wolnym powietrzu. W miejscu sakralnym Przywódca uroczystości wcześniej przygotowuje ołtarz - stanowi go kopczyk w kształcie półksiężyca usypany z ziemi, przed którym płonie ognisko. Do przedmiotów rytualnych należą: bęben, wachlarz z piór, grzechotka, laska, z reguły ozdobiona na końcu pękiem piór, gwizdek, a niekiedy również Biblia (kładziona jest na ołtarzu, obok woreczka z plastrami peyotlu).

Biorący udział w uroczystości wprowadzani są przez Przywódcę do świątyni lub na wyznaczony na wolnym powietrzu obszar sakralny i zajmują miejsca w półkolu. W czynnościach obrzędowych Przywódcy pomagają Główny Bębnista, Strażnik Kadzidła Cedrowego oraz Strażnik Ognia. Spożycie peyotlu poprzedzone jest kazaniem Przywódcy, wypaleniem rytualnego papierosa, indywidualnymi i zbiorowymi modlitwami oraz oczyszczeniem ust liściem szałwii.

Po spożyciu pierwszej porcji peyotlu (z reguły nie więcej niż czterech plasterków) następują rytualne śpiewy, w których nierzadko pojawiają się zapożyczenia z pieśni chrześcijańskich - towarzyszy im bicie w bęben oraz dźwięk grzechotki. Około północy zaczyna się tzw. ceremonia wody - jej rytualne picie - powtarzana nad ranem. Następuje kolejne spożycie peyotlu (w trakcie "spotkania" każdy z jego uczestników spożywa od 8 do 40 plasterków) oraz odmówienie kolejnych modlitw. Rano wszyscy uczestniczą we wspólnym śniadaniu, a po południu w obiedzie.