Pejotl: Różnice pomiędzy wersjami

Z Narkopedia
Skocz do:nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Linia 45: Linia 45:
W najbardziej znanych obyczajach plemienia Huiczoli (Wixarika) pejotl jest utożsamiany z mającym ogromne znaczenie kultowe jeleniem, toteż musi być "upolowany" z pomocą łuku i strzał. W tym celu Indianie ci pod przewodnictwem maraka'ame odbywają coroczną pielgrzymkę do Wirikuta, świętej ziemi gdzie rośnie pejotl i gdzie — jak wierzą — nawiązują kontakt z bóstwami. Wirikuta objęta jest federalną ochroną jako naturalne miejsce kultu będące częścią meksykańskiego dziedzictwa kulturowego.
W najbardziej znanych obyczajach plemienia Huiczoli (Wixarika) pejotl jest utożsamiany z mającym ogromne znaczenie kultowe jeleniem, toteż musi być "upolowany" z pomocą łuku i strzał. W tym celu Indianie ci pod przewodnictwem maraka'ame odbywają coroczną pielgrzymkę do Wirikuta, świętej ziemi gdzie rośnie pejotl i gdzie — jak wierzą — nawiązują kontakt z bóstwami. Wirikuta objęta jest federalną ochroną jako naturalne miejsce kultu będące częścią meksykańskiego dziedzictwa kulturowego.


W USA działa — reprezentujący "nowy" kult - Native American Church (Kościół Tubylczoamerykański), zrzeszający wedle szacunków 250 000 członków. W ramach nabożeństw Koscioła, będących mieszanką wierzeń tradycyjnych i chrześcijaństwa, pejotl przyjmowany jest jako sakrament, uzdrawiający ducha i umożliwiający poznanie woli Boga.NAC jest raczej federacją Kościołów, niż organizacją scentralizowaną, toteż część doktryn i stopnień przesunięcia na osi tradycyjne wierzenia-chrzescijaństwo bywa lokalnie zróżnicowany.
W USA działa — reprezentujący "nowy" kult - Native American Church (Kościół Tubylczoamerykański), zrzeszający wedle szacunków 250 000 członków. W ramach nabożeństw Koscioła, będących mieszanką wierzeń tradycyjnych i chrześcijaństwa, pejotl przyjmowany jest jako sakrament, uzdrawiający ducha i umożliwiający poznanie woli Boga. NAC jest raczej federacją Kościołów, niż organizacją scentralizowaną, toteż część doktryn i stopnień przesunięcia na osi tradycyjne wierzenia-chrzescijaństwo bywa lokalnie zróżnicowany.


Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plemionach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale. Najsławniejszymi biegaczami sąi członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.
Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plemionach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale. Najsławniejszymi biegaczami sąi członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.

Wersja z 07:50, 13 lip 2016


Klasyfikacja podstawowa

Metka substancji

Wygląd

Pejotl

Inne nazwy substancji

peyotl, peyote, hikuri

Odmiany nazwy substancji

pejotlu, pejotlem, pejotlowi, peyotlu, peyotlem, peyotlowi


Wikipedia

Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/pejotl

Informacje ogólne

Lophophora williamsii to znany ze swoich właściwości psychoaktywnych gatunek niewielkiego, pozbawionego kolców kaktusa, występującego w naturze na pustyni Chihuahua (zarówno w części meksykańskiej, jak i należącej do USA) oraz w stepach północnego i środkowego Meksyku. Roślina preferuje grunty wapienne i gliniaste, na takich też rośnie najobficiej. Możliwa jest też domowa uprawa tego sukulenta, należy mieć jednak wówczas na uwadze, że rośnie on bardzo powoli, choć i tak z zasady szybciej, niż w naturze. Dość rozpowszechniona jest opinia, że kaktusy hodowane nie dorównują potencjałem psychoaktywnym tym rosnącym dziko, co ma się tyczyć w szczególności osobników szczepionych na innych kaktusach.

Nazwa "pejotl" wywodzi się z języka nahuatl, w którym ma oznaczać coś "migoczącego/połyskującego". Popularnie używane warianty pisowni to pejotl, peyotl i peyot. Polska nazwa to Jazgrza Williamsa, echinokaktus Williamsa bądź jeżowiec Williamsa. Jeszcze w latach 20. XX wieku w wyniku nieznajomości poszczególnych faz rozwojowych rośliny brano je za różne gatunki, stąd też funkcjonowało wiele nazw, takich jak Anhalonium lewinii, Anhalonium williamisii,Echinocactus williamsii, Lophophora lewinii, Mammiliaria williamsii i inne.

Inną błędną identyfikacją funkcjonującą przez długi czas było utożsamiania peyotlu z meskalową fasolką, która okazała się ziarnami Sophora secundiflora. Pejotl kojarzono także przez pewien czas z azteckim teonannacatl, nim zostało dowiedzione, że w tym wypadku chodzi o psychoaktywne grzyby. Do tego zamieszania przyczynili się znacznie hiszpańscy kronikarze, którzy opisując zwyczaje Indian posługiwali się określeniem peyot w wielu, przeważnie błędnych kontekstach oraz fakt sprzedawania na tradycyjnych meksykańskich targach pod nazwą peyot najróżniejszych towarów. Pejotl nie ma także nic wspólnego z meskalem, napojem alkoholowym wytwarzanym z agawy — jest to kolejny przykład tego, że niemal każdą substancję psychoaktywną używaną przez meksykańskich Indian utożsamiano w którymś momencie z półlegendarnym peyotlem.

Psychoaktywność pejotlu wynika z zawartości w nim licznym alkaloidów, z których najważniejszym jest meskalina, inne zaś to m.in. anhalina, anhalamina, anhalonidyna, lofoforyna, pellotyna, anhalidyna czy anhalinina. Część tych substancji wyodrębniono jeszcze pod koniec XIX wieku, w latach 20. XX wieku opracowano zaś dla niektórych z nich metody syntezy.


Opracowania naukowe

Edward F. Anderson- Peyote the Divine Cactus 1996.

Autorskie zdjęcia i filmy związane z substancją

Otrzymywanie / pozyskiwanie

Zastosowanie

Zastosowanie medyczne

Zastosowanie rekreacyjne

Inne zastosowania

Ze względu na duże znaczenie kulturowe i religijne pejotl jest dziś szeroko znany i poważany wśród wielu meksykańskich i amerykańskich Indian. W Stanach Zjednoczonych, gdzie peyote jest pod ścisłą ochroną a jego posiadanie i używnaie jest zakazane przez prawo, plemiona wykorzystujące tę roślinę do celów ceremonialnych mogą ją pozyskiwać i posiadać właściwie bez przeszkód, gwarantuje to Ustawa o wolności religijnej Indian Amerykańskich.

Badacze rozróżniają zazwyczaj dwa główne nurty kultu pejotlu: "stary" kult meksykański, datowany na tysiące lat i nowy, zwany czasem "peyotyzmem", rerezentowany przez Indian Ameryki Północnej zamieszkujących USA i Kanadę, a więc żyjących przeważnie na terenach, gdzie pejotl nigdy naturalnie nie występował — początki tego kultu datuje się na XIX wiek, ma on też charakter bardzo synkretyczny, tj, łączący elementy tradycyjnych plemiennych wierzeń i chrześcijaństwa.

W ramach "starego" kultu pejotlu był on wykorzystywany w wieszczeniu, pełnił funkcję integrującą grupę bądź plemię, stanowił magiczna ochronę przed złem — w tym celu nie musiał byc konsumowany, wystarczyło noszenie przy sobie ususzonego kawałka w charakterze amuletu. Poszczególne plemiona podchodziły do pejotlu z różnym nastawieniem, o niektórych wiadomo, że w dużym stopniu się go obawiały, podczas gdy członkowie innych odnosili się do niego z dużą ufnością.

W najbardziej znanych obyczajach plemienia Huiczoli (Wixarika) pejotl jest utożsamiany z mającym ogromne znaczenie kultowe jeleniem, toteż musi być "upolowany" z pomocą łuku i strzał. W tym celu Indianie ci pod przewodnictwem maraka'ame odbywają coroczną pielgrzymkę do Wirikuta, świętej ziemi gdzie rośnie pejotl i gdzie — jak wierzą — nawiązują kontakt z bóstwami. Wirikuta objęta jest federalną ochroną jako naturalne miejsce kultu będące częścią meksykańskiego dziedzictwa kulturowego.

W USA działa — reprezentujący "nowy" kult - Native American Church (Kościół Tubylczoamerykański), zrzeszający wedle szacunków 250 000 członków. W ramach nabożeństw Koscioła, będących mieszanką wierzeń tradycyjnych i chrześcijaństwa, pejotl przyjmowany jest jako sakrament, uzdrawiający ducha i umożliwiający poznanie woli Boga. NAC jest raczej federacją Kościołów, niż organizacją scentralizowaną, toteż część doktryn i stopnień przesunięcia na osi tradycyjne wierzenia-chrzescijaństwo bywa lokalnie zróżnicowany.

Lophophora ma również działanie stymulujące i w wielu plemionach żuto ją, suszoną, przed rytualnymi wyścigami lub bitwą. Zawarte w niej alkaloidy sprawiały że przez długi czas zawodnicy nie czuli zmęczenia ani głodu, a wielu z nich mogło przebiec nawet 100km w równikowym upale. Najsławniejszymi biegaczami sąi członkowie plemienia Tarahumara z północnego Meksyku.

Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia

Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu

Chemia i farmakologia substancji

Uzależnienie i sposoby jego leczenia

Pamiętaj! Hyperreal posiada spis placówek pomocy uzależnionym: https://hyperreal.info/help

Status prawny w poszczególnych krajach

Polska

Pamiętaj! Na forum hyperreala mamy dział poruszający prawne kwestie użytkowania narkotyków: https://hyperreal.info/talk/prawo.html

Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym