Kodeina

Klasyfikacja podstawowa

Metka substancji

hyperreal.info

Tripraporty na NeuroGroove: http://neurogroove.info/tagi/chemia/kodeina

Dyskusja na forum Talk: https://hyperreal.info/talk/kodeina.html

Wzór chemiczny

CN1CC[C@]23C4=C5C=CC(OC)=C4O[C@H]2[C@@H](O)C=C[C@H]3[C@H]1C5

Nazwa generyczna

Antidol, Thiocodin, Solpadeine, Ascodan

Inne nazwy substancji

metylomorfina, koda, Codeinum, Codeini phosphas, 3-metylomorfina, 4,5-epoksy-3-metoksy-N-metylomorfina-7-en-6-ol

Odmiany nazwy substancji

kodeiny, kodeinie, kodeiną, kodeinę, kodeino, metylomorfiny, metylomorfinie, metylomorfiną, metylomorfinę, kody, kodą, kodę, kodzie

Wikipedia

Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/kodeina

Informacje ogólne

Kodeina jest opiatem posiadającym działanie uspokajające, znieczulające oraz narkotyczne. Występuje w opium w stężeniu 0.1%-2%. Na potrzeby przemysłu jest wytwarzana w drodze syntezy z morfiny. W medycynie używany jest najczęściej siarczan i fosforan kodeiny (ze względu na rozpuszczalność) z nienarkotycznymi lekami przeciwbólowymi (paracetamol, sulfogwajakol, kw. acetylosalicylowy, itd.) w łagodzeniu lekkiego i średniego bólu oraz hamowaniu odruchu kaszlu.

Autorskie zdjęcia i filmy związane z substancją

• Thiocodin

[1][2]

Otrzymywanie / pozyskiwanie

Kodeina z tebainy. W trakcie mieszania do zimnego, o temperaturze —10°C, roztworu 2 g tebainy w 8 ml chloroformu dodano porcjami zimny, o temperaturze —10°C roztwór 1,1 g bezwodnego chlorowodoru w 9 ml kwasu octowego. Dodawanie trwało przez ponad 2 minuty do zakończenia, po czym usunięto łaźnię chłodzącą. Po 1,5 godzinnym mieszaniu wydzielił się chlorowodorek 8-chlorodwuwodorokodeinonu. Mieszanie kontynuowano przez dalsze 45 minut. Przygotowano i ochłodzono roztwór 7,5 g wodorotlenku sodowego w mieszaninie 50 ml wody i 50 ml metanolu. Do roztworu dodano 236 mg borowodorku sodowego. Zawiesinę chlorowodorku 8-chlorodwuwodorokodeinonu w powyższej zawiesinie reakcyjnej dodano powoli w trakcie energicznego mieszania do roztworu wodorotlenku sodowego (borowodorku sodowego w uwodnionym metanolu utrzymując temperaturę poniżej 0°C). Po mieszaniu przez 30 minut mieszaninę reakcyjną ekstrahowano 4-krotnie porcjami po 30 ml chloroformu a połączone ekstrakty przemyto solanką do odczynu obojętnego, osuszono (Na2SO4) i odparowano pod obniżonym ciśnieniem. Produkt wysuszono otrzymując 1,78 g związku tytułowego scharakteryzowanego chromatogramem cienkowarstwowym i w chromatografii gazowo-cieczowej. Po rekrystalizacji próbka topniała w temperaturze 151—156°C; widmo w podczerwieni było identyczne z widmem autentycznej kodeiny.

Źródło: https://hyperreal.info/talk/kodeina-tebainy-t27692.html

Zastosowanie

Zastosowanie medyczne

• przeciwbólowo, pod postacią fosforanu półwodnego - najczęściej w skojarzeniu z lekami z grupy NLPZ np. paracetamolem, w dawkach bez tolerancji - do 30mg jako dawka jednorazowa co 4-6 godzin.
• przeciwkaszlowo, pod postacią fosforanu półwodnego - w skojarzeniu z lekami wykrztuśnymi np. sulfogwajakolem, w dawkach bez tolerancji - do 30mg jako dawka jednorazowa co 4-6 godzin.

Zalecana dawka dobowa kodeiny wynosi 0,5-1mg/kg/dobę, obserwuje się jednak znaczny wzrostu tolerancji na tę substancję.

Kodeinę stosuje się również w skojarzeniu z kofeiną, kwasem acetylosalicylowym, ibuprofenem, wapniem i tymiankiem.

• • Niektóre osoby, tzw. ekstrametabolizerzy, ze względu na wzmożoną produkcję CYP2D6, intensywniej reagują na mniejsze dawki kodeiny, tak więc nie należy przyjmować kilku tabletek naraz, ponieważ kodeina w nich zawarta zostanie w większej mierze przerobiona do morfiny, z czym wiąże się także większa sedacja i euforia. Dotyczy to zarówno zastosowania medycznego, jak i rekreacyjnego, gdyż zbyt silnej reakcji na ten opiat towarzyszy również wzmożona depresja oddechowa.

Zastosowanie rekreacyjne

Zastosowanie rekreacyjne w przypadku kodeiny objawia się z wzięciem dużo większej dawki, niż jest zalecana w przypadku zastosowania medycznego. Są dwa popularne preparaty, z których możemy skorzystać:

• Antidol 15 (opakowanie 10 tabletek) - 1 tabl zawiera 15 mg fosforu półwodnego kodeiny oraz 500mg paracetamolu - preparat jest stosowany przeciwbólowo, cena ok. 12-16 zł
• Thiocodin - 1 tabl zawiera 15 mg fosforu półwodnego kodeiny oraz 300mg sulfogwajakolu - preparat jest stosowany na suchy kaszel, cena od 8 zł w górę za opakowanie 10 tabletek, cena od 12 zł w górę za opakowanie 16 tabletek

W przypadku Antidolu 15 przed wzięciem należy wyekstrahować paracetamol, ponieważ wyższe dawki paracetamolu mogą spowodować uszkodzenie wątroby, a nawet powolną, bolesną śmierć. Popularną metodą na ekstrahowanie paracetamolu jest CWE, czyli cold water extraction. Odsyłam tutaj do linku:

http://pokazywarka.pl/antek/

https://justpaste.it/Antek

Natomiast w przypadku Thiocodinu możemy zażywać tabletki bez ekstrakcji. Trzeba jednak uważać, gdyż sulfogwajakol w dużym stopniu podrażnia śluzówkę żołądka, co może prowadzić do tworzenia się stanów zapalnych, nadżerek, a nawet wrzodów w przypadku długiego zażywania. Drażniące właściwości sulfogwajakolu oraz jego smak mogą również prowadzić do odruchów wymiotnych i wymiotów. Przy przyjęciu dużych ilości tabletek Thiocodinu w krótkim czasie najprawdopodobniej wystąpią również silne bóle żołądka.

Kodeina, aby dobrze zadziałać, powinna być przyjmowana na pusty żołądek. Zaleca się, aby 2-3 godziny przed aplikacją dawki nic nie jeść.

Przed pierwszym zażyciem ważne jest, aby przeprowadzić próbę uczuleniową. Należy zażyć pół opakowania i obserwować czy nic się nie stanie. Jeżeli nie zaobserwujemy żadnych niepokojących objawów — możemy śmiało zabrać się za całe opakowanie. Osoba, która po raz pierwszy w życiu ma kontakt z opioidami może wymagać wyrobienia receptorów opioidowych, wyrabiają się one z reguły po paru zażyciach (średnio po 3 lub 4). Znaczy to, że średnio pierwsze trzy lub cztery zażycia kodeiny wywołają jedynie słabą fazę, lub nie wywołają jej wcale. Nie należy się jednak tym przejmować, wystarczy poczekać, aż receptory opioidowe się wyrobią.

Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia

Drogi podania

• doustnie
• domięśniowo
• doodbytniczo

Dawkowanie

Dawki lecznicze dla osób bez tolerancji zamykają się w przedziale 8-30mg jednorazowo w odstępach 4-6h Dawki odurzające dla osób bez tolerancji mogą być różne w zależności od wydzielanego przez ich organizm enzymu CYP2D6. Standardowo za dawkę początkową uznaje się 150mg.

Zagrożenia

• uzależnienie psychofizyczne
• problemy żołądkowo-jelitowe (wymioty, mogące prowadzić do odwodnienia i hipoglikemii)
• zaparcia
• zatrzymanie moczu
• skurcz oskrzeli
• spadek ciśnienia tętniczego krwi
• bradykardia
• omdlenie
• zapaść krążeniowa
• depresja oddechowa

Jednym z zagrożeń jest również silna reakcja histaminowa przy podaniu dożylnym, które może prowadzić bezpośrednio do zgonu. Dlatego też kodeiny nie powinno podawać się dożylnie, a przy podaniu domięśniowym należy zachować szczególną ostrożność.

W wyniku częstego zażywania thiocodinu mogą powstać poważne zmiany w obrębie żołądka i jelit, dotyczy to zwłaszcza śluzówki trzonu żołądka; tutaj tworzenie się nadżerek oraz wrzodów. Wysokie dawki kodeiny, a co za tym idzie również sulfogwajakolu, mogą prowadzić do krwotocznego zapalenia żołądka i przełyku.

Branie niewyekstrahowanej lub źle wyekstrahowanej kodeiny z Antidolu 15 wiąże się z jednoczesnym przyjmowaniem dużych ilości paracetamolu, które negatywnie wpływają na pracę wątroby i nerek, co ostatecznie prowadzi do problemów w obrębie tych narządów i zaburzenia homeostazy.

Objawy niepożądane towarzyszące sporadycznemu lub częstemu zażywaniu

• bóle głowy
• osłabienie
• anhedonia
• depresja
• wycofanie
• zanik empatii
• niechęć do podejmowania kontaktów społecznych
• bóle brzucha (przy częstym podawaniu p.o)
• problemy z wypróżnianiem i oddawaniem moczu
• mdłości
• słabość mięśni i ogólne rozleniwienie
• zanik motywacji do działania

Funkcjonowanie na rynku lub w podziemiu

Kodeina występuje w lekach przeciwkaszlowych i przeciwbólowych dostępnych bez recepty, jednak od 01.07.15 dozwolony jest zakup jedynie jednego opakowania tego typu leku.

Chemia i farmakologia substancji

Interakcje:

• zwiększa przeciwbólowe działanie salicylanów i pochodnych pirazolonu
• potęguje działanie antykoagulacyjne doustnych leków przeciwzakrzepowych, inhibitorów MAO
• przeciwwrzodowe leki zobojętniające kwas solny nasilają depresyjne działanie kodeiny
• alkohol etylowy zażyty wraz z kodeiną wzmaga depresję ośrodkowego układu nerwowego
• leki antyhistaminowe H1 I generacji (np. hydroksyzyna, difenhydramina) zwiększają depresyjne działanie kodeiny na ośrodkowy układ nerwowy. Nie da się jednak ukryć, że antyhistaminy takie jak aviomarin przynoszą ulgę w swędzeniu i niwelują mdłości.
• neuroleptyki zwiększają depresyjne działanie kodeiny na ośrodkowy układ nerwowy
• benzodiazepiny oraz barbiturany w dużym stopniu zwiększają depresyjne działanie kodeiny na ośrodkowy układ nerwowy

Kodeina jest metabolizowana w wątrobie przez enzymy wątrobowe cytochromu P-450. Ważniejsze metabolity kodeiny:

• morfina (5-10% dawki, przykładowo jak zażyjemy 150mg, zostanie to zmetabolizowane w ok. 15mg morfiny)
• norkodeina (ok. 10% dawki)
• reszta jest sprzęgana z kwasem glukuronowym do 6-glukuronidu kodeiny

W przypadku morfiny, powstaje ona poprzez demetylację kodeiny przy udziale CYP2D6

90% zażytej kodeiny wraz z metabolitami są wydalane wraz z moczem w przeciągu 24 godzin.

Działanie kodeiny, zależne od różnorodności cytochromu P-450 2D6 (CYP2D6) jest w ogromnej mierze zależne od fenotypu tegoż enzymu, który jest odpowiedzialny za demetylację kodeiny do morfiny. Każdy z nas może mieć inaczej zbudowany ten enzym i na każdego kodeina może różnie działać. Na jednego mocniej, na innego słabiej, na innego prawie w ogóle. Istnieją substancje, które mogą nasilić działanie euforyczne jak i sedatywne kodeiny, są to:

• inhibitory CYP3A4
• induktory CYP2D6

Przykładami inhibitorów CYP3A4, mogą być:

diritromycyna
roksitromycyna
klarytromycyna
amentoflawon
bergamotyna (zawarta w grejpfrucie)
flukonazol
buprenorfina
kafestol 
kwercetyna

Wzrost stężenia CYP3A4 oznacza więcej transformacji kodeiny -> morfiny, a mniej do mniej aktywnych metabolitów takich jak chociażby norkodeina.

Induktory CYP2D6, w przeciwieństwie do inhibitorów tego enzymu, wspomagają metabolizację kodeiny do morfiny. Wbrew powszechnej opinii substancje takie jak prometazyna, difenhydramina czy inne antyhistaminy nie wpływają korzystnie na rekreacyjne działanie kodeiny, ponieważ jako inhibitory CYP2D6 albo znacznie spowalniają metabolizację do morfiny albo całkowicie uniemożliwiają jej przebieg. Antyhistaminy korzystne okazać mogą się jedynie, gdy użytkownikowi substancji bardzo przeszkadza uczucie swędzenia kojarzone z działaniem narkotyku. Substancje, które faktycznie mogą pobudzić organizm do metabolizacji kodeiny do morfiny to m.in. glutetimid (Doriden), deksametazon (Dextenza), ryfampicyna (Rifadin) czy haloperydol (Haldol). Jednakże leki zawierające te substancje nie są tak łatwo dostępne jak niektóre inhibitory CYP3A4, głównie ze względu na wycofanie niektórych z nich z rynku - preparat Doriden zawierający najsilniejszy induktor CYP2D6 zyskał w Ameryce w latach 80-tych złą sławę ze względu na to, że większość ćpunów wolała używać go w połączeniu z tanią kodeiną, ponieważ miks ten wykazywał działanie podobne do heroiny w znacznie tańszej cenie, co poskutkowało zniesieniem go z rynku. Podsumowując, induktory CYP2D6 są najskuteczniejszą formą wzmacniania działania kodeiny, jednak ze względu na ich słabą dostępność nie są to substancje przeznaczone dla zwykłych śmiertelników, którym dalej pozostaje popijać tabletki sokiem z grejpfruta.

Źródła: https://en.wikipedia.org/wiki/CYP2D6#Ligands , https://en.wikipedia.org/wiki/Codeine#Pharmacology , https://go.drugbank.com/drugs/DB00318 , https://www.nytimes.com/1982/12/12/nyregion/addicts-turning-to-drug-combination-cheaper-than-heroin.html

Uzależnienie i sposoby jego leczenia

Uzależnienie w przypadku kodeiny występuje w postaci psychicznej jak i fizycznej. Uzależnienie psychiczne może rozwijać się bardzo szybko (nawet po kilku zażyciach), biorący ma chęć powtórzenia stanu odurzenia jaki wywołuje kodeina, widzi w tym swoją ucieczkę od rzeczywistości, problemów, bądź to po prostu bardzo lubi. Rozwinięcie uzależnienia fizycznego trwa dłużej i występuje przeważnie po częstym powtarzaniu dawek. W przypadku kodeiny zespół abstynencyjny jest łagodniejszy w porównaniu do mocniejszych opioidów jak np. morfina, heroina, fentanyl. Objawy występujące po długotrwałym braniu kodeiny mogą być porównywalne z grypą, mogą wystąpić nudności, biegunki, bezsenność, wyciek z nosa, dysforia, bóle mięśniowe i brak motywacji.

Pamiętaj! Hyperreal posiada spis placówek pomocy uzależnionym: https://hyperreal.info/help

Status prawny w poszczególnych krajach

Polska

Kodeina w Polsce jest nielegalna i widnieje w grupie II-N w wykazie środków odurzających i substancji psychotropowych. Występuje natomiast w postaci preparatów medycznych dostępnych do nabycia w aptece bez recepty (w dawkach do 15 mg) lub na receptę (w dawkach powyżej 15 mg).

Pamiętaj! Na forum hyperreala mamy dział poruszający prawne kwestie użytkowania narkotyków: https://hyperreal.info/talk/prawo.html

Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym

Tonciu w swoich utworach wiele razy odnosi się do brania kodeiny i uzależnienia od opioidów.