Amfetamina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Nie pokazano 82 wersji utworzonych przez 9 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{:Metka:{{PAGENAME}}}} | |||
<!-- | |||
<!-- | |||
UWAGA!!!!! Zawartości metki nie edytujemy w Kuchni [H]yperreala. Jest ona generowana automatycznie z repozytorium https://github.com/hyperreal/Substancje - zapraszamy do współpracy przy tworzeniu tej listy na GitHubie. | UWAGA!!!!! Zawartości metki nie edytujemy w Kuchni [H]yperreala. Jest ona generowana automatycznie z repozytorium https://github.com/hyperreal/Substancje - zapraszamy do współpracy przy tworzeniu tej listy na GitHubie. | ||
--> | --> | ||
=== Wikipedia === | === Wikipedia === | ||
Linia 21: | Linia 9: | ||
== Informacje ogólne == | == Informacje ogólne == | ||
Amfetamina i jej pochodne, np. metamfetamina, propyloheksadryna, fenmetrazyna, fenfluramina czy metylfenidat, to narkotyki należące do grupy substancji stymulujących ośrodkowy układ nerwowy. Najbardziej znaną pochodną amfetaminy jest metamfetamina. Amfetamina wywołuje długotrwałe pobudzenie. | [[Amfetamina]] i jej pochodne, np. [[metamfetamina]], [[propyloheksadryna]], [[fenmetrazyna]], [[fenfluramina]] czy [[metylfenidat]], to narkotyki należące do grupy substancji stymulujących ośrodkowy układ nerwowy. Najbardziej znaną pochodną amfetaminy jest metamfetamina. Amfetamina wywołuje długotrwałe pobudzenie. | ||
=== Opracowania naukowe === | === Opracowania naukowe === | ||
'''''N-Terminal Phosphorylation of the Dopamine Transporter Is Required for Amphetamine-Induced Efflux''''' (Praca opisująca w jaki sposob amfetamina wplywa na receptory dopaminowe) [http://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.0020078] | |||
'''M.Zajączkowski, S. Zajączkowski, M. Grzybiak - ''Amfetamina - lek czy narkotyk?''''' [http://annales.gumed.edu.pl/attachment/attachment/14381/P_03-Zajaczkowski.pdf] | |||
'''R. Stefański - ''Uzależnienie od amfetaminy: charakterystyka neurobiologiczno-kliniczna'' | |||
''' [http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/2001/1/AiN_1-2001-06.pdf] | |||
Kilka zdjęć prezentujących najczęściej spotykaną postać amfetaminy: | |||
7,5 g | 7,5 g | ||
---- | ---- | ||
[[Plik:Amf1.jpg]] | |||
Ważone | |||
---- | |||
[[Plik:Amf2.jpg]] | |||
[[Plik:Amf3.jpg]] | |||
Sypkie / spakowane | |||
---- | |||
[[Plik:Amf4.jpg]] | |||
== Otrzymywanie / pozyskiwanie == | == Otrzymywanie / pozyskiwanie == | ||
=== Produkcja Amfetaminy z Fenyloalaniny === | |||
Nieprawdopodobnie prosta jest synteza amfetaminy z aminokwasu zwanego fenyloalanina. Jest on latwo dostepny, bo stosowany przez kulturystów.fenyloalanina to kwas 2-amino-3-fenylopropanowy. Róznica pomiedzy amfetamina a fenyloalanina jest taka, ze grupa cooh (z FENYLOALANINY) zostala zastapiona grupa CH3. CHLOREK TIONYLU zastapi OH przez podstawienie atomu Cl, który rozpadnie sie i zostanie podstawiony przez atom H, gdy dodamy LiAlH4, SODIUM BOROHYDRIDE(borowodorek sodu), albo WODÓR (H2) z NIKLOWYM albo PLATYNOWYM katalizatorem. Jezeli uzyjemy WODÓR i metal dla tego kroku, to zredukujemy grupe karbonylowa z jednym z wodorów. Dlatego jest to najlepsza metoda, bo oszczedza czas i wysilek redukujac podwójnie za jednym razem. Gdy grupa karbonylowa jest zredukowana, otrzymujemy AMFETAMINE. | |||
PRODUKCJA METYLOAMFETAMINY Z | Inna metoda też z Fenyloalaniny [https://www.scribd.com/doc/29100750/Amphetamine-Sulphate-Synthesis] | ||
=== PRODUKCJA METYLOAMFETAMINY Z EFEDRYNY === | |||
PRODUKCJA AMFETAMINY Z FENYLOACETONU | |||
Zrobienie METYLOAMFETAMINY z EFEDRYNY jest mozliwe. Roznica pomiedzy METYLOAMFETAMINY a EFEDRYNY jest taka, ze w EFEDRYNIE występuje grupa alfa-hydroksylowa. Niech EFEDRYNA reaguje z CHLORKIEM TIONYLU, co spowoduje zastapienie OH z Cl, aby wyprodukowac N-METYLO-ALFA-CHLOROAMFETAMINE. Uwodornienie tego produktu jest latwe: uzyj LiAlH4, SODIUM BOROHYDRIDE, albo nawet WODÓR z NIKLOWYM lub PLATYNOWYM metalem jako katalizatorem. Produktami tego kroku sa: N-METYLOAMFETAMINA i KWAS SOLNY. Odparuj wode i masz chlorowodorek METYLOAMFETAMINY. | |||
=== PRODUKCJA AMFETAMINY Z FENYLOACETONU === | |||
Z FENYLOACETONU AMFETAMINE mozna otrzymac na trzy sposoby: 1) FENYLOACETON + HYDROKSYAMINA daje OKSYM, ktory po redukcji WODOREM w obecnosci NIKLU daje AMFETAMINE. 2) Redukcja krystalicznego FENYLOACETONU WODOREM w obecnosci NIKLU przy jednoczesnym dzialaniu AMONIAKIEM. 3)Kondensacja FENYLOACETONU z HYDRAZYNA i redukcja powstalego HYDRAZONU WODOREM w obecnosci NIKLU. | |||
EDIT | |||
== Zastosowanie == | == Zastosowanie == | ||
=== Zastosowanie medyczne === | === Zastosowanie medyczne === | ||
Od 1927 roku używano jej pod nazwą benzedryny do leczenia astmy oskrzelowej (ze względu na fakt, że po jej zażyciu następuje rozszerzenie oskrzeli), narkolepsji (powoduje redukcję potrzeby snu) i otyłości (powoduje spadek łaknienia). | Od 1927 roku używano jej pod nazwą benzedryny do leczenia astmy oskrzelowej (ze względu na fakt, że po jej zażyciu następuje rozszerzenie oskrzeli), narkolepsji (powoduje redukcję potrzeby snu) i otyłości (powoduje spadek łaknienia). | ||
'''Amfetamina''', jej pochodne oraz inne stymulanty stosowane są również do leczenia ADHD, gdyż aktywują obszary mózgu odpowiedzialne za uwagę i skupienie, tym samym redukują nadpobudliwość. Leczenie za pomocą amfetamin nie jest jednak uniwersalnym | '''Amfetamina''', jej pochodne oraz inne stymulanty stosowane są również do leczenia ADHD(Adderall), gdyż aktywują obszary mózgu odpowiedzialne za uwagę i skupienie, tym samym redukują nadpobudliwość. Leczenie za pomocą amfetamin nie jest jednak uniwersalnym rozwiązaniem. Przykładowo dawka działająca na jednego pacjenta, u innego może wywoływać niepożądane skutki uboczne. Czasem koniecznym jest sprawdzenie kilku leków i dawek przed znalezieniem odpowiedniej dla danego pacjenta. | ||
Adderall - lek, jest to amfetamina(lub sole amfetaminy) w dawkach od 5 mg (dzieci) do 20 mg (dorośli).[https://pl.wikipedia.org/wiki/Adderall] Jest to użycie tzw. Micro dosing'u [https://www.huffingtonpost.com/entry/psychedelic-microdosing-research_us_569525afe4b09dbb4bac9db8] | |||
'''Zaobserwowane skutki uboczne:''' | '''Zaobserwowane skutki uboczne:''' | ||
-zmniejszony apetyt | -zmniejszony apetyt | ||
-podwyższone ciśnienie | -podwyższone ciśnienie | ||
-problemy ze snem | -problemy ze snem | ||
-lęki i drażliwość | -lęki i drażliwość | ||
-bóle głowy i brzucha | -bóle głowy i brzucha | ||
-tiki | -tiki | ||
-zmiany osobowości ( przykładowo anhedonia/apatia/socjopatia) | |||
-zmiany osobowości ( przykładowo | |||
Zwykle zmiana dawki lub podanie leków przeciwdepresyjnych / obniżających ciśnienie krwi pomaga zniwelować niepożadany efekt. | Zwykle zmiana dawki lub podanie leków przeciwdepresyjnych / obniżających ciśnienie krwi pomaga zniwelować niepożadany efekt. | ||
Linia 72: | Linia 83: | ||
=== Zastosowanie rekreacyjne === | === Zastosowanie rekreacyjne === | ||
Amfetamina stosowana jest jako środek pobudzający, stymulujący odczucia | '''Amfetamina''' stosowana jest jako środek pobudzający, stymulujący odczucia psychofizyczne i wywołujący euforię. | ||
Do efektów jej działania zalicza się między innymi: | Do efektów jej działania zalicza się między innymi: | ||
Linia 82: | Linia 93: | ||
*odsunięcie poczucia lęku | *odsunięcie poczucia lęku | ||
*pewność siebie, euforię i wewnętrzne poczucie mocy | *pewność siebie, euforię i wewnętrzne poczucie mocy | ||
Osoba będąca pod wpływem amfetaminy może odczuwać szereg nieprzyjemnych objawów takich jak: | |||
*Bóle i zawroty głowy | |||
*Omdlenia | |||
*Kołatanie serca, ucisk w klatce piersiowej | |||
*Krwotoki z nosa, zatkane zatoki | |||
*Nudności, wymioty, gazy | |||
*Bóle brzucha, biegunka | |||
*Wysokie ciśnienie | |||
*Osłabienie | |||
*Drętwienia | |||
*Skurcze mięśni | |||
*Rozdygotanie, drżenie rąk | |||
*Drgawki | |||
*Przyspieszony oddech lub wrażenie zwolnienia oddechu | |||
*Omamy prześladowcze, wrażenie obecności innych osób w pustym pomieszczeniu, głosy | |||
*Swędzenie skóry, wypryski | |||
*Uczucie zimna, potliwość | |||
*Bruksizm; szczękościsk, zgrzytanie zębami | |||
*Suchość w ustach | |||
*Zmiana koloru skóry (siny, czerwony) | |||
*Pisk w uszach | |||
*Bezsenność | |||
*Całkowity zanik apetytu | |||
*Odwodnienie | |||
=== Inne zastosowania === | === Inne zastosowania === | ||
Opracowania naukowe opublikowane w Internecie (niestety jak na razie tylko w j.ang) opisują stosowanie Amfetaminy jako bardzo skutecznego leku przeciwbólowego stosowanego m.in. w chronicznych bólach kręgosłupa oraz jako leku przeciwbólowego i środka wzmacniającego działanie innych leków przeciwbólowych stosowanych przez pacjentów onkologicznych. | |||
== Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia == | == Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia == | ||
Linia 90: | Linia 129: | ||
Amfetamina niesie ze sobą szereg negatywnych skutków, jak chociażby wybuchy agresji, drażliwość, irytację czy formikacje (omamy cenestetyczne, halucynoza pasożytnicza), czyli wrażenia obecności na skórze różnych insektów, co prowadzi do samookaleczeń. | Amfetamina niesie ze sobą szereg negatywnych skutków, jak chociażby wybuchy agresji, drażliwość, irytację czy formikacje (omamy cenestetyczne, halucynoza pasożytnicza), czyli wrażenia obecności na skórze różnych insektów, co prowadzi do samookaleczeń. | ||
Do zagrożeń na tle krążeniowym należą z kolei: migotanie przedsionków, migotanie komór, zaburzenia w przewodzeniu przedsionkowo-komorowym, zatorowość, niedotlenienie mięśnia sercowego skutkujące zawałem. | Do zagrożeń na tle krążeniowym należą z kolei: migotanie przedsionków, migotanie komór, zaburzenia w przewodzeniu przedsionkowo-komorowym, zatorowość, krwotok śródmózgowy[https://journals.viamedica.pl/um/article/viewFile/33670/24712] czy niedotlenienie mięśnia sercowego skutkujące zawałem[https://journals.viamedica.pl/folia_cardiologica/article/viewFile/37697/26696]. | ||
{{alert|Uwaga! Należy również dodać, iż amfetamina jest substancją silnie neurotoksyczną.|alert-danger}} | |||
== Chemia i farmakologia substancji == | == Chemia i farmakologia substancji == | ||
W Polsce amfetamina to substancja psychotropowa grupy II-P. | W Polsce amfetamina to substancja psychotropowa grupy II-P. Jej posiadanie i obrót nią są nielegalne. Obecnie w naszym kraju nie są zarejestrowane żadne preparaty lecznicze zawierające amfetaminę. | ||
[http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal2_uopnarkomanii_29072005.pdf]. | |||
== Uzależnienie i sposoby jego leczenia == | == Uzależnienie i sposoby jego leczenia == | ||
Linia 106: | Linia 143: | ||
{{info|Hyperreal posiada spis placówek pomocy uzależnionym: https://hyperreal.info/help|alert-info}} | {{info|Hyperreal posiada spis placówek pomocy uzależnionym: https://hyperreal.info/help|alert-info}} | ||
== Interakcje == | |||
'''Uwaga''': | |||
{{alert| ⚠️ Alkohol |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ GHB |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ GBL |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Opioidy |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Kokaina |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Marihuana |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Kofeina |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Ketamina |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Metoksetamina |alert-danger}} | |||
{{alert| ⚠️ Psychodeliki |alert-danger}} | |||
'''Ostrożnie''': | |||
{{alert| ❗ DXM |alert-danger}} | |||
{{alert| ❗ PCP |alert-danger}} | |||
{{alert| ❗ 25x-NBOMe |alert-danger}} | |||
{{alert| ❗ 2C-T-x |alert-danger}} | |||
{{alert| ❗ 5-MeO-xxT |alert-danger}} | |||
{{alert| ❗ DOx |alert-danger}} | |||
'''Zagrożenie życia lub zdrowia''': | |||
{{alert| ❌ Tramadol |alert-danger}} | |||
{{alert| ❌ aMT |alert-danger}} | |||
{{alert| ❌ MAOI |alert-danger}} | |||
== Status prawny w poszczególnych krajach == | == Status prawny w poszczególnych krajach == | ||
=== Polska === | === Polska === | ||
Posiadanie, handel, produkcja jest zakazana. Znajduje | |||
Posiadanie, handel, produkcja jest zakazana. Znajduje się w grupie substancji II-P. Substancje psychotropowe grupy II-P to substancje o niewielkich zastosowaniach medycznych i o dużym potencjale nadużywania, które mogą być stosowane w celach medycznych, naukowych i przemysłowych. | |||
===UK=== | |||
W Wielkiej Brytanii wysokość kary jaka zostanie wymierzona za posiadanie amfetaminy, ale i reszty substancji sklasyfikowanych w CLASS B[https://en.wikipedia.org/wiki/Drugs_controlled_by_the_UK_Misuse_of_Drugs_Act#Class_B_drugs] , zależna jest od ilości narkotyku, tego czy posiadający ją sprzedaje, produkuje czy też posiada na własny użytek. Karą za posiadanie może być pozbawienie wolności na okres do 5 lat, kara grzywny bez określonego ostatecznego progu, bądź obie łącznie, zaś w przypadku handlu i produkcji - pozbawienie wolności na okres do lat 14, kara grzywny bez określonego ostatecznego progu, bądź obie kary łącznie. | |||
===USA=== | |||
W Stanach Zjednoczonych dostępny jest preparat leczniczy soli amfetaminy Adderall, stosowany w leczeniu zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Amfetamina jest jednak substancją kontrolowaną według tamtejszych przepisów prawa. | |||
=== Australia === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją kontrolowaną z Wykazu 8. | |||
=== Austria === | |||
Posiadanie, produkcja i sprzedaż amfetaminy są nielegalne na mocy ustawy SMG (Suchtmittelgesetz Österreich). | |||
=== Brazylia === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją psychoaktywną klasy A3. | |||
=== Kanada === | |||
[[Amfetamina]] jest narkotykiem z Wykazu I w Kanadzie. | |||
=== Niemcy === | |||
[[Amfetamina]] została dodana do Opiumgesetz (ustawy o opium) w 1941 r. Zgodnie z reformą ustawy o środkach odurzających z 1981 r., jest ona kontrolowana w ramach Anlage III BtMG (ustawy o środkach odurzających, wykaz III). Może być przepisywana wyłącznie na receptę na środki odurzające. | |||
=== Japonia === | |||
[[Amfetamina]] jest zakazana nawet do użytku medycznego w Japonii. | |||
=== Luksemburg === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją zabronioną do użytku rekreacyjnego. | |||
=== Holandia === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją kontrolowaną z listy I. | |||
=== Nowa Zelandia === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją kontrolowaną klasy B. | |||
=== Korea Południowa === | |||
[[Amfetamina]] jest zabroniona nawet do użytku medycznego w Korei Południowej. | |||
=== Szwecja === | |||
[[Amfetamina]] jest klasyfikowana jako narkotyk przez Organizację Narodów Zjednoczonych i znajduje się na liście P II Konwencji Psychotropowej z 1971 r., a także na liście II w Szwecji. | |||
=== Szwajcaria === | |||
[[Amfetamina]] jest substancją kontrolowaną wymienioną w Verzeichnis A. Dozwolone jest jej stosowanie w celach leczniczych. | |||
{{info|Dane z psychonautwiki.org|alert-info}} | |||
{{info|Na forum hyperreala mamy dział poruszający prawne kwestie użytkowania narkotyków: https://hyperreal.info/talk/prawo.html|alert-info}} | {{info|Na forum hyperreala mamy dział poruszający prawne kwestie użytkowania narkotyków: https://hyperreal.info/talk/prawo.html|alert-info}} | ||
== Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym == | == Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym == | ||
Może nie tyczy tylko Amfetaminy, jednak dość ciekawy eksperyment artystyczny [http://faktykonopne.pl/od-marihuany-do-heroiny-artysta-rysuje-50-autoportretow-na-roznych-narkotykach/1/] | |||
Praca nt. wpływu Amfetaminy oraz innych narkotyków na młodzież, moda na dragi, co za tym idzie wpływ na społeczeństwo (pdf fo pobrania)[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_325/c/187_knapikFolia_Sociologica_37.pdf] | |||
Jeśli chodzi o kinematografię, jedyny obraz który najtrafniej oddaje życie " pod kreską", a niekoniecznie jego sens: [https://www.youtube.com/watch?v=pEKd6nU1qbo] |
Aktualna wersja na dzień 16:52, 9 lip 2024
Klasyfikacja podstawowa
Metka substancji
hyperreal.info
Tripraporty na NeuroGroove: http://neurogroove.info/tagi/chemia/amfetamina
Dyskusja na forum Talk: https://hyperreal.info/talk/amfetamina.html
Wzór chemiczny
Inne nazwy substancji
benzedryna, psychedryna, α-metylofenyloetyloamina, amfa, amph, wład
Odmiany nazwy substancji
amfetaminy, amfetaminie, amfetaminą, amfetaminę, amfy, amfie, amfą, amfę, psychedryny, psychedrynie, psychedryną, psychedrynę, włada, władem, władowi, władzie
Wikipedia
Na polskiej Wikipedii substancji poświęcona jest strona: https://pl.wikipedia.org/wiki/amfetamina
Informacje ogólne
Amfetamina i jej pochodne, np. metamfetamina, propyloheksadryna, fenmetrazyna, fenfluramina czy metylfenidat, to narkotyki należące do grupy substancji stymulujących ośrodkowy układ nerwowy. Najbardziej znaną pochodną amfetaminy jest metamfetamina. Amfetamina wywołuje długotrwałe pobudzenie.
Opracowania naukowe
N-Terminal Phosphorylation of the Dopamine Transporter Is Required for Amphetamine-Induced Efflux (Praca opisująca w jaki sposob amfetamina wplywa na receptory dopaminowe) [1]
M.Zajączkowski, S. Zajączkowski, M. Grzybiak - Amfetamina - lek czy narkotyk? [2]
R. Stefański - Uzależnienie od amfetaminy: charakterystyka neurobiologiczno-kliniczna [3]
Kilka zdjęć prezentujących najczęściej spotykaną postać amfetaminy:
7,5 g
Ważone
Sypkie / spakowane
Otrzymywanie / pozyskiwanie
Produkcja Amfetaminy z Fenyloalaniny
Nieprawdopodobnie prosta jest synteza amfetaminy z aminokwasu zwanego fenyloalanina. Jest on latwo dostepny, bo stosowany przez kulturystów.fenyloalanina to kwas 2-amino-3-fenylopropanowy. Róznica pomiedzy amfetamina a fenyloalanina jest taka, ze grupa cooh (z FENYLOALANINY) zostala zastapiona grupa CH3. CHLOREK TIONYLU zastapi OH przez podstawienie atomu Cl, który rozpadnie sie i zostanie podstawiony przez atom H, gdy dodamy LiAlH4, SODIUM BOROHYDRIDE(borowodorek sodu), albo WODÓR (H2) z NIKLOWYM albo PLATYNOWYM katalizatorem. Jezeli uzyjemy WODÓR i metal dla tego kroku, to zredukujemy grupe karbonylowa z jednym z wodorów. Dlatego jest to najlepsza metoda, bo oszczedza czas i wysilek redukujac podwójnie za jednym razem. Gdy grupa karbonylowa jest zredukowana, otrzymujemy AMFETAMINE.
Inna metoda też z Fenyloalaniny [4]
PRODUKCJA METYLOAMFETAMINY Z EFEDRYNY
Zrobienie METYLOAMFETAMINY z EFEDRYNY jest mozliwe. Roznica pomiedzy METYLOAMFETAMINY a EFEDRYNY jest taka, ze w EFEDRYNIE występuje grupa alfa-hydroksylowa. Niech EFEDRYNA reaguje z CHLORKIEM TIONYLU, co spowoduje zastapienie OH z Cl, aby wyprodukowac N-METYLO-ALFA-CHLOROAMFETAMINE. Uwodornienie tego produktu jest latwe: uzyj LiAlH4, SODIUM BOROHYDRIDE, albo nawet WODÓR z NIKLOWYM lub PLATYNOWYM metalem jako katalizatorem. Produktami tego kroku sa: N-METYLOAMFETAMINA i KWAS SOLNY. Odparuj wode i masz chlorowodorek METYLOAMFETAMINY.
PRODUKCJA AMFETAMINY Z FENYLOACETONU
Z FENYLOACETONU AMFETAMINE mozna otrzymac na trzy sposoby: 1) FENYLOACETON + HYDROKSYAMINA daje OKSYM, ktory po redukcji WODOREM w obecnosci NIKLU daje AMFETAMINE. 2) Redukcja krystalicznego FENYLOACETONU WODOREM w obecnosci NIKLU przy jednoczesnym dzialaniu AMONIAKIEM. 3)Kondensacja FENYLOACETONU z HYDRAZYNA i redukcja powstalego HYDRAZONU WODOREM w obecnosci NIKLU. EDIT
Zastosowanie
Zastosowanie medyczne
Od 1927 roku używano jej pod nazwą benzedryny do leczenia astmy oskrzelowej (ze względu na fakt, że po jej zażyciu następuje rozszerzenie oskrzeli), narkolepsji (powoduje redukcję potrzeby snu) i otyłości (powoduje spadek łaknienia).
Amfetamina, jej pochodne oraz inne stymulanty stosowane są również do leczenia ADHD(Adderall), gdyż aktywują obszary mózgu odpowiedzialne za uwagę i skupienie, tym samym redukują nadpobudliwość. Leczenie za pomocą amfetamin nie jest jednak uniwersalnym rozwiązaniem. Przykładowo dawka działająca na jednego pacjenta, u innego może wywoływać niepożądane skutki uboczne. Czasem koniecznym jest sprawdzenie kilku leków i dawek przed znalezieniem odpowiedniej dla danego pacjenta.
Adderall - lek, jest to amfetamina(lub sole amfetaminy) w dawkach od 5 mg (dzieci) do 20 mg (dorośli).[5] Jest to użycie tzw. Micro dosing'u [6]
Zaobserwowane skutki uboczne:
-zmniejszony apetyt -podwyższone ciśnienie -problemy ze snem -lęki i drażliwość -bóle głowy i brzucha -tiki -zmiany osobowości ( przykładowo anhedonia/apatia/socjopatia)
Zwykle zmiana dawki lub podanie leków przeciwdepresyjnych / obniżających ciśnienie krwi pomaga zniwelować niepożadany efekt.
Zastosowanie rekreacyjne
Amfetamina stosowana jest jako środek pobudzający, stymulujący odczucia psychofizyczne i wywołujący euforię. Do efektów jej działania zalicza się między innymi:
- zwiększenie wydolności psychomotorycznej
- podniesienie ciśnienia tętniczego krwi
- wytężenie zmysłów
- polepszenie koncentracji i uwagi
- gotowość do działania i przypływ energii
- odsunięcie poczucia lęku
- pewność siebie, euforię i wewnętrzne poczucie mocy
Osoba będąca pod wpływem amfetaminy może odczuwać szereg nieprzyjemnych objawów takich jak:
- Bóle i zawroty głowy
- Omdlenia
- Kołatanie serca, ucisk w klatce piersiowej
- Krwotoki z nosa, zatkane zatoki
- Nudności, wymioty, gazy
- Bóle brzucha, biegunka
- Wysokie ciśnienie
- Osłabienie
- Drętwienia
- Skurcze mięśni
- Rozdygotanie, drżenie rąk
- Drgawki
- Przyspieszony oddech lub wrażenie zwolnienia oddechu
- Omamy prześladowcze, wrażenie obecności innych osób w pustym pomieszczeniu, głosy
- Swędzenie skóry, wypryski
- Uczucie zimna, potliwość
- Bruksizm; szczękościsk, zgrzytanie zębami
- Suchość w ustach
- Zmiana koloru skóry (siny, czerwony)
- Pisk w uszach
- Bezsenność
- Całkowity zanik apetytu
- Odwodnienie
Inne zastosowania
Opracowania naukowe opublikowane w Internecie (niestety jak na razie tylko w j.ang) opisują stosowanie Amfetaminy jako bardzo skutecznego leku przeciwbólowego stosowanego m.in. w chronicznych bólach kręgosłupa oraz jako leku przeciwbólowego i środka wzmacniającego działanie innych leków przeciwbólowych stosowanych przez pacjentów onkologicznych.
Sposoby przyjmowania, dawkowanie i zagrożenia
Wyróżnia się zasadniczo cztery drogi podania amfetaminy. Amfetamina może być połykana, wciągana przez nos (wciąganie kreski, jak w przypadku kokainy), wstrzykiwana dożylnie albo palona (najczęściej bywa palony chlorowodorek metamfetaminy w postaci przezroczystych kryształów)
Amfetamina niesie ze sobą szereg negatywnych skutków, jak chociażby wybuchy agresji, drażliwość, irytację czy formikacje (omamy cenestetyczne, halucynoza pasożytnicza), czyli wrażenia obecności na skórze różnych insektów, co prowadzi do samookaleczeń.
Do zagrożeń na tle krążeniowym należą z kolei: migotanie przedsionków, migotanie komór, zaburzenia w przewodzeniu przedsionkowo-komorowym, zatorowość, krwotok śródmózgowy[7] czy niedotlenienie mięśnia sercowego skutkujące zawałem[8].
Chemia i farmakologia substancji
W Polsce amfetamina to substancja psychotropowa grupy II-P. Jej posiadanie i obrót nią są nielegalne. Obecnie w naszym kraju nie są zarejestrowane żadne preparaty lecznicze zawierające amfetaminę. [9].
Uzależnienie i sposoby jego leczenia
Amfetamina wykazuje silny potencjał uzależniający, podobnie jak kokaina. Euforia, radość, zadowolenie, poczucie pewności siebie zachęcają do ponownego sięgnięcia po narkotyk. Przykre dolegliwości związane z odstawieniem amfetaminy z kolei wzmacniają głód psychiczny. Osoba uzależniona, której dotyczą objawy abstynencyjne, takie jak: złe samopoczucie, zmęczenie, apatia, drażliwość, zaburzenia gastryczne, zaburzenia ze strony układu krążenia, niepokój, dreszcze, wpada w błędne koło nałogu. Amfetamina silnie uzależnia psychicznie. Uzależnienie fizyczne nie występuje. Po ciągu amfetaminowym może występować czasami jedynie przedłużony sen, nawet do kilku dni. Innym towarzyszy apatia, wewnętrzny lęk, senność, bóle głowy, myśli samobójcze i spadek napięcia mięśni.
Leczenie uzależnienia sprowadza się do pobytu w ośrodku zamkniętym lub też uczestniczenia w terapii indywidualnej lub grupowej pod opieką psychoterapeuty. W przypadku niektórych osób podaje się środki z grupy benzodiazepin w celu ustabilizowania ich stanu psychicznego, co pozwala na lepszy i skuteczniejszy przebieg terapii.
Interakcje
Uwaga:
Ostrożnie:
Zagrożenie życia lub zdrowia:
Status prawny w poszczególnych krajach
Polska
Posiadanie, handel, produkcja jest zakazana. Znajduje się w grupie substancji II-P. Substancje psychotropowe grupy II-P to substancje o niewielkich zastosowaniach medycznych i o dużym potencjale nadużywania, które mogą być stosowane w celach medycznych, naukowych i przemysłowych.
UK
W Wielkiej Brytanii wysokość kary jaka zostanie wymierzona za posiadanie amfetaminy, ale i reszty substancji sklasyfikowanych w CLASS B[10] , zależna jest od ilości narkotyku, tego czy posiadający ją sprzedaje, produkuje czy też posiada na własny użytek. Karą za posiadanie może być pozbawienie wolności na okres do 5 lat, kara grzywny bez określonego ostatecznego progu, bądź obie łącznie, zaś w przypadku handlu i produkcji - pozbawienie wolności na okres do lat 14, kara grzywny bez określonego ostatecznego progu, bądź obie kary łącznie.
USA
W Stanach Zjednoczonych dostępny jest preparat leczniczy soli amfetaminy Adderall, stosowany w leczeniu zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Amfetamina jest jednak substancją kontrolowaną według tamtejszych przepisów prawa.
Australia
Amfetamina jest substancją kontrolowaną z Wykazu 8.
Austria
Posiadanie, produkcja i sprzedaż amfetaminy są nielegalne na mocy ustawy SMG (Suchtmittelgesetz Österreich).
Brazylia
Amfetamina jest substancją psychoaktywną klasy A3.
Kanada
Amfetamina jest narkotykiem z Wykazu I w Kanadzie.
Niemcy
Amfetamina została dodana do Opiumgesetz (ustawy o opium) w 1941 r. Zgodnie z reformą ustawy o środkach odurzających z 1981 r., jest ona kontrolowana w ramach Anlage III BtMG (ustawy o środkach odurzających, wykaz III). Może być przepisywana wyłącznie na receptę na środki odurzające.
Japonia
Amfetamina jest zakazana nawet do użytku medycznego w Japonii.
Luksemburg
Amfetamina jest substancją zabronioną do użytku rekreacyjnego.
Holandia
Amfetamina jest substancją kontrolowaną z listy I.
Nowa Zelandia
Amfetamina jest substancją kontrolowaną klasy B.
Korea Południowa
Amfetamina jest zabroniona nawet do użytku medycznego w Korei Południowej.
Szwecja
Amfetamina jest klasyfikowana jako narkotyk przez Organizację Narodów Zjednoczonych i znajduje się na liście P II Konwencji Psychotropowej z 1971 r., a także na liście II w Szwecji.
Szwajcaria
Amfetamina jest substancją kontrolowaną wymienioną w Verzeichnis A. Dozwolone jest jej stosowanie w celach leczniczych.
Obecność substancji / rośliny w dziełach kultury i dyskursie społecznym
Może nie tyczy tylko Amfetaminy, jednak dość ciekawy eksperyment artystyczny [11]
Praca nt. wpływu Amfetaminy oraz innych narkotyków na młodzież, moda na dragi, co za tym idzie wpływ na społeczeństwo (pdf fo pobrania)[12]
Jeśli chodzi o kinematografię, jedyny obraz który najtrafniej oddaje życie " pod kreską", a niekoniecznie jego sens: [13]